Γιατί είναι δύσκολο να ζει κανείς στα Βαλκάνια - Πέμπτη, 23 Οκτωβρίου, 2014 - koolnews.gr

Ανέκαθεν ήταν δύσκολο να ζει κανείς στα Βαλκάνια. Ταυτόχρονα, όμως, είναι και εξ ίσου συναρπαστικό και ενδιαφέρον. Δεν χρειάζεται να επαναληφθεί, ο χαρακτηρισμός τους ως «πυριτιδαποθήκη». Και πράγματι, οι λαοί στην γειτονιά αντιμετωπίζουν, σχεδόν, τα πάντα με το θυμικό στα «κόκκινα», έχουν δικούς τους ιδιαίτερους κανόνες συμπεριφοράς και το συναίσθημα είναι αν όχι κυρίαρχο, ισχυρά παρόν στις επιλογές.

Παρά το γεγονός ότι ο χαρακτηρισμός «βαλκάνιος» έχει υποτιμητική χροιά, δεν πρέπει να λησμονείται ότι στην γειτονιά αυτή της Ευρωπαϊκής Ηπείρου, άκμασαν πολιτισμοί, οι οποίοι καθόρισαν την πορεία ολόκληρης της Δύσης. Είναι η περιοχή, όπου τα πολιτιστικά-πολιτισμικά στοιχεία των Μεσογειακών λαών αφομοιώθηκαν, αναπτύχθηκαν και οδήγησαν στην Κλασσική Αρχαιότητα και τον Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό. Σε αυτό, συνέβαλαν όλοι οι λαοί της περιοχής, καθένας με την δυνατότητά του και προφανώς, δεν θα υπήρχε το όλον αν δεν υπήρχαν τα επί μέρους τμήματά του.
Δυστυχώς, τα τελευταία 100-120 έτη, δηλαδή, από την ίδρυση των εθνικών κρατών στα Βαλκάνια και μετά, το ένδοξο παρελθόν δεν δικαιώνεται. Συγκρούσεις, ένοπλες συρράξεις και μεγάλες αιματοχυσίες χαρακτηρίζουν την νεώτερη ιστορία της περιοχής. Αυτό βέβαια, δεν είναι περίεργο, αν λάβει κανείς υπ’ όψιν την ιδιοσυγκρασία των λαών και το γεγονός ότι οι πληθυσμοί ζούσαν σχεδόν για δύο χιλιετίες, υπό την επικυριαρχία δύο περιφερειακών υπερδυνάμεων –Ρώμης και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας- και η περιοχή αποτελούσε μια ενιαία γεωπολιτική ενότητα, εντός της οποίας οι μετακινήσεις πληθυσμών και μεγάλων εθνικών ομάδων ήταν ελεύθερη και συχνή. Αυτό επέφερε ως συνέπεια την ανάμειξη των κατοίκων και την παρουσία συμπαγών, εθνικών ομάδων στα εδάφη των νέων εθνικών κρατών και εγείρει εδαφικές διεκδικήσεις από όλους, προς όλους. Το πρόσφατο επεισόδιο στο Βελιγράδι, ήρθε να υπενθυμίσει αυτή την πραγματικότητα και να επιτείνει την ανησυχία την οποία έχουν προκαλέσει, ήδη, οι ένοπλες συγκρούσεις στην Ουκρανία και την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Το γεγονός θα περιοριζόταν στα όρια της απλής πρόκλησης, κάποιας ομάδας εθνικιστών –άλλωστε, αντίστοιχους ηλίθιους βρίσκει κανείς σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης-, οι οποίοι παρέσυραν στην ατελέσφορη βλακεία τους και κάποιους παίκτες της Αλβανικής εθνικής ομάδας. Όμως, όταν, η Κυβέρνησή της υπαίτιας για την πρόκληση, χώρας δεν καταδικάζει απερίφραστα την πρόκληση, τότε το ζήτημα γεννά πολλά ερωτηματικά και ανησυχίες. Στο σημείο αυτό, έρχεται να προστεθεί και η συμμοριτικού χαρακτήρα και μεθοδεύσεως επιδρομή Αλβανών ενόπλων, στις περιοχές της Ελληνικής μειονότητας.
Η τοποθέτηση της επίσημης Αλβανικής πλευράς και ιδιαίτερα του Πρωθυπουργού Κου Edi Rama, προξένησε μεγάλη απογοήτευση σε εκείνους που πίστευαν ότι στο πρόσωπό του η Αλβανία βρήκε έναν ηγέτη που θα είχε την δυνατότητα να την οδηγήσει στον σύγχρονο κόσμο, ως μια δυτική, φιλελεύθερη δημοκρατία και το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αλβανίας να υπερβεί το εθνικιστικό παρελθόν καθεστωτικό παρελθόν του. Ενδεχομένως, αιφνιδιάστηκε και ο ίδιος από το μέγεθος της εθνικιστικής, αυτής, πρόκλησης, πάντως, σε κάθε περίπτωση η εικόνα στο συγκεκριμένο γεγονός, αν μη τι άλλο, τον αδικεί. Και τον αδικεί γιατί η όλη πολιτική του παρουσία, παραπέμπει σε έναν μετριοπαθή, ρεαλιστή ηγέτη.
Εν πάση περιπτώσει, ούτε δόκιμη, ούτε λειτουργική είναι η εξαγωγή εύκολων συμπερασμάτων και η καταφυγή σε αφορισμούς. Η ανάλυσή μας προκειμένου να οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα· για να απαντά ουσιαστικά και με προοπτική, απαιτεί λελογισμένη, ψύχραιμη και ορθή καταγραφή και αξιολόγηση των δεδομένων και κυρίως, να είναι πολιτική:

• Είναι γνωστό και απολύτως κατανοητό, ότι η Αλβανική κοινωνία μετά από 50 και πλέον χρόνια καθεστωτικής προπαγάνδας και καλλιέργειας εθνικών μύθων και μόλις 100 ετών κράτος, δεν δύναται να αντιμετωπίσει με ψυχραιμία και αντικειμενικότητα θέματα συναφώς με τους γείτονές της.
• Η προ ετών προσφυγή με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος και του ιδίου του Ράμα, στο Συνταγματικό Δικαστήριο και ακύρωση, από αυτό, της Ελληνοαλβανικής συμφωνίας περί του καθορισμού ΑΟΖ.
• Η μη ρητή καταδίκη και λήψη αποστάσεων της Αλβανικής Κυβέρνησης, έναντι φαινομένων έξαρσης εθνικισμού και η εμφάνισή της να σύρεται πίσω από ακραίους κύκλους ανωμαλίας –για προφανείς ψηφοθηρικούς λόγους-, καθώς και η διαφαινόμενη απόπειρα εμφάνισης θρησκευτικού χαρακτήρα σε αντιπαραθέσεις (με μειονοτικούς εντός χώρας ή γείτονές της).

Αυτά, ενθαρρύνουν σκέψεις, περί αύρας Τουρκικής χειρός στην υλοποίηση ή και ακόμη και τον σχεδιασμό, στην διαχείριση των εξωτερικών υποθέσεων της Αλβανίας. Προφανώς, κύκλοι εντός της Κυβέρνησης και των ελίτ εξουσίας, θεωρούν ότι τα συμφέροντά τους εξυπηρετούνται από την δημιουργία στενών δεσμών με την Άγκυρα.
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι η Τουρκία αρέσκεται στην εμπλοκή της σε παρόμοια παίγνια (δηλώσεις Αμερικανού Αντιπροέδρου Κου Biden περί αναμείξεώς της και της υποστηρικτικής διαθέσεως την οποία επέδειξε στην υπόθεση του «Ισλαμικού Κράτους»).
Κατά συνέπεια, δεν στερείται αλήθειας η υπόθεση ότι ενδεχομένως εντός του όλου στρατηγικού σχεδιασμού της, η Τουρκική πλευρά, θεωρεί ότι δεν «χάνει» από την διατήρηση και επέκταση γενικευμένης αναταραχής στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου και στο πλαίσιο του ανταγωνισμού της με την Τεχεράνη για τα πρωτεία στην περιφερειακή πρωτοκαθεδρία, επενδύει στην αστάθεια. Αυτή η πρακτική, βέβαια, δεν εκτιμάται και ως η απολύτως ενδεδειγμένη, μιας και σε περιόδους γενικευμένων αναταραχών και συγκρούσεων η Τουρκία δεν επέτυχε κέρδη. Αυτή τη στιγμή όμως, παρουσιάζεται ως τα σταθερά εκείνα εδάφη, μέσω των οποίων οι αγωγοί ενέργειας θα δύνανται να διέλθουν με ασφάλεια, ισχυρή δύναμη επιβολής διεθνούς βουλήσεως και την διατήρηση περιφερειακής τάξης. Αυτός ο ρόλος ενισχύεται από το γεγονός ότι είναι η χώρα η οποία έχει τον έλεγχο των υδάτινων πόρων της Μέσης Ανατολής, εφ’ όσον στα εδάφη της βρίσκονται οι πηγές του Τίγρητος και του Ευφράτου.
Προβάλλει συνεπώς, επιβεβλημένη η παρέμβαση της διεθνούς κοινότητας, η οποία, σε καμία περίπτωση, δεν πρέπει να επιτρέψει την συνέχιση αυτής της τακτικής καθώς, εγείρονται κίνδυνοι γενικότερης αναφλέξεως και μη ελεγχόμενων εξελίξεων. Αφ’ ενός πρέπει να καταδικασθεί απερίφραστα η προκλητικότατη στάση των αλβανικών στοιχείων που δυναμίτισαν την πορεία εξομάλυνσης των σερβο-αλβανικών σχέσεων. Ο φόρος αίματος που κατεβλήθη –ακόμη και στις τελευταίες δύο 10ετίες σε Κοσσυφοπέδιο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη κ.λπ., αρκεί!
Αφ’ ετέρου πρέπει οι ίδιοι οι Βαλκανικοί λαοί να συνειδητοποιήσουν ότι εντός της Ευρωπαϊκής οικογένειας, διεκδικήσεις και αντιπαραθέσεις που θυμίζουν «συγγενείς που τσακώνονται για την περιουσία του μακαρίτη» (εν προκειμένω μακαρίτης είναι η Οθωμανική Αυτοκρατορία), συμβάλουν στην διατήρηση της καθυστέρησης και των κοινωνικών-πολιτιστικών ελλειμμάτων της περιοχής (σε σχέση με τις υπόλοιπες δυτικές φιλελεύθερες δημοκρατίες) και στερούν από τους ίδιους την προοπτική ανάπτυξης και ευημερίας που πραγματικά αξίζουν.
Ίσως είναι επίκαιρη, περισσότερο παρά ποτέ, η εκ νέου αναδιατύπωση του οράματος του Ρήγα Φεραίου για ανεξίθρησκα, πολυπολιτισμικά Βαλκάνια. Η ειρηνική συνύπαρξη και η κατάρριψη εθνικών μύθων, η ύπαρξη των οποίων, εξυπηρετούσε άλλους σκοπούς και σε άλλες εποχές, είναι προϋποθέσεις για την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην σύγχρονη εποχή. Ο προσανατολισμός πρέπει να είναι εστραμμένος προς την πρόοδο και το μέλλον, παρά τις όποιες δυσκολίες παρουσιάζονται στις σημερινές συνθήκες. Αυτό είναι το χρέος και φροντίδα κάθε ηγεσίας.
Ατυχώς, η Ελλάδα, ως χώρα ευρισκομένη, ήδη εδώ και 10ετίες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με δεδομένο το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, διέρχεται την σκληρότερη περίοδο της σύγχρονης μεταπολεμικής ιστορίας της. Παρ’ όλα αυτά, όμως, η Ελληνική εξωτερική πολιτική δεν πρέπει να αφεθεί στον λήθαργο και την μιζέρια ώστε να καθίσταται ο «πτωχός συγγενής» τόσον της Βαλκανικής όσο και της Ευρωπαϊκής οικογένειας, αλλά να προβεί σε παρεμβάσεις και πολιτικές που θα δικαιώνουν τον ρόλο και την ιστορική ευθύνη της.

http://www.koolnews.gr/egrapsan/508827-giati-einai-dyskolo-na-zei-kaneis-sta-valkania/