Με άξονα την λογική και όχι το θυμικό ή τους εθνικούς μας μύθους, the Caller, 04 Φεβρουαρίου 2018

Αν δεν υπήρχε η γενοκτονία των Κούρδων στο Αφρίν, θα θεωρούσα το θέμα της ονοματοδοσίας της FYROΜ ως μέγιστο θέμα της διεθνούς πολιτικής επικαιρότητας.

Με λύπη διαπιστώνει κανείς για μία ακόμη φορά ότι στην χώρα στην οποία γεννήθηκε ο πολιτισμός που στήριξε τον πολιτισμό στην Δύση· στην χώρα, στην οποία μέσω της δημιουργικής οσμώσεως των πολιτισμών η πρακτική γνώση έγινε επιστήμη· στην χώρα στην οποία ανακαλύφθηκε το μεγαλύτερο επίτευγμα του ανθρώπινου πολιτισμού, η λογική, σήμερα αυτή εκλείπει παντελώς, με συνέπεια ο «κοινός νους» να μην είναι καθόλου κοινός.

Με θλίψη παρατηρεί κάποιος τους πολίτες της σύγχρονης Ελλάδας, να μετατρέπονται οικεία βουλήσει, σε λαοπολτό· να συνεχίζουν να θέλγονται από την σαγήνη των «εθνολάγνων» Σειρηνών και να υπερκαταναλώνουν σύμβολα, επιφέροντας συνακολούθως, τον εξευτελισμό τους. Να διοργανώνουν συλλαλητήρια ατελέσφορα, τα οποία λειτουργούν σαν mixer της κριτικής σκέψης και κάθε νοητικής λειτουργίας.

Θριαμβολογούν με ατάκες εξυπνακισμού και σύρονται από το θυμικό και επιτρέπουν στην άγνοια να καθοδηγεί τις επιλογές τους.

Περί ονοματοδοσίας της FYROM το ζήτημα. Μου γεννούνται ορισμένα ερωτήματα. Πρώτον, γιατί όταν ανακοινώθηκε η συγκρότηση της «Ο.Δημοκρατίας της Μακεδονίας» από τον Γιόζιπ Τίτο, ουδείς από την Ελληνική πλευρά δεν διετύπωσε, έστω και για την τιμή των όπλων, κάποια ένσταση; Το επιχείρημα ότι υπήρχε η ομπρέλα της Γιουγκοσλαβίας είναι κενό, διότι μία Ομοσπονδία συναποτελείται από ανεξάρτητες δημοκρατίες οι οποίες συναποφασίζουν την κοινή τους ύπαρξη. Είναι, όμως, εν δυνάμει ανεξάρτητες κρατικές οντότητες και συνεπώς δεν θα έπρεπε να θορυβηθεί η τότε ηγεσία της χώρας; Η οποία, ας μην λησμονείται, ήταν και υπερ-εθνικόρφων...

Αν θελήσει κανείς να κάνει σοβαρή κριτική στην σημερινή κυβέρνηση, αυτή θα πρέπει να εστιάσει στον ερασιτεχνισμό και τις επικοινωνιακές της ακροβασίες, με τις οποίες προσεπάθησε να διαχειρισθεί ένα τόσο σοβαρό εθνικό θέμα.

Όπωσδήποτε, δεν δικαιώνονται οι άναρθρες κραυγές των πατριδοκάπηλων, ούτε η αφέλεια των πολιτών που σύρονται σε αυτή την συμπεριφορά. Ούτε και είναι ευχάριστο να βλέπεις ανθρώπους-σύμβολα, όπως ο Μίκης, να καταναλώνουν τον μύθο τους κατ’ αυτόν τον τρόπο και τις ποιμαντορικές ράβδους των αρχιερέων να επέχουν θέση Μακεδονικής σάρισσας.

Επίσης, δεν μπορεί να παραβλέψουμε ότι την θέση του πλέον μοιραίου πολιτικού της Μεταπολιτεύσεως -δίπλα στον Φώτη Κουβέλη-, κερδίζει ο Αντώνης Σαμαράς. Γιατί δεν επέτρεψε να οδηγηθεί σε λύση το ζήτημα εν τη γενέσει του, γιατί όταν έπρεπε να κρατήσει υπεύθυνη στάση στην κρίση εκείνος ... περιπατούσε στο Ζάππειο και γιατί έρριξε την Κυβέρνηση Παπαδήμου στην «κάψα» του να αναλάβει την Πρωθυπουργία. Και ενδεχομένως να διεκπεραίωσε την Πρωθυπουργική του θητεία με θετικό πρόσημο, αλλά, τα στερνά δεν τιμούν πάντοτε τα πρώτα, ειδικά στην περίπτωση αυτή.

Ακόμη μην παραβλέπεται το γεγονός ότι το «υπερήφανο βέτο» στο Βουκουρέστι ουδέποτε κατετέθη και η μη ένταξη της FYROM στην ΒορειοΑτλαντική Συμμαχία, τότε οφείλεται στην ευγενή Αμερικανική πράξη, αποσύρσεως της υποψηφιότητάς της, καίτοι αυτή είχε υποβληθεί σύμφωνα με τους όρους της ενδιαμέσου συμφωνίας. Η καταδίκη της χώρας, για τον λόγο αυτόν,  από το Δικαστήριο της Χάγης, η οποία και έκτοτε, περιορίζει σημαντικά τους ελιγμούς της κάθε Ελληνικής Κυβερνήσεως, σεμνοπρεπώς αποσιωπάται.

Αγαπητοί μου συμπολίτες, ας συγκρατήσουμε ότι και για την Κύπρο και για τα μνημόνια είχαν γίνει δεκάδες συλλαλητήρια αλλά το αποτέλεσμα δεν τα δικαίωσε. Μήπως πρέπει να σκεφθούμε κάποιον άλλο τρόπο να διαχειριζόμαστε τις υποθέσεις μας; Με άξονα την λογική και όχι το θυμικό ή τους εθνικούς μας μύθους;

Στην χώρα που το μεγαλύτερο επίτευγμα του πολιτισμού της ήταν η λογική, ο «κοινός νους» δεν είναι καθόλου κοινός, The Caller, 15 Ιουνίου 2018

Ιστορικές μνήμες ανασύρονται με αφορμή τις εξελίξεις συναφώς με την συμφωνία στην οποία κατέληξε η Ελληνική κυβέρνηση με την βορείως γειτονική χώρα, την πΓΔΜ. Αλαλάζοντες Μακεδονομάχοι διοργανώνουν συλλαλητήρια και ο «λαοπολτός», αφρόνως σπεύδει να διατρανώσει την αντίθεσή του. Αφρόνως, γιατί είναι ζήτημα αν το 2-3% των συμμετεχόντων στα συλλαλητήρια έχουν, έστω και εξ επιπολής, στοιχειώδη γνώση του ζητήματος και συνυπολογίζουν όλες τις παραμέτρους του.

Βέβαια, σε μία Δημοκρατία (έστω και την Ελληνική, τέτοια), δεν είναι δυνατόν η Κυβέρνηση ή οι elite (επιστημονικές, οικονομικές κ.ά.), να μην λαμβάνουν υπ’ όψιν την βούληση της πλειοψηφίας των πολιτών.

Αν είναι, συνεπώς, κάτι που ερεθίζει την ανασφάλεια και προκαλεί ερωτηματικά είναι η τακτική μεθόδευση, την οποία ακολούθησε η σημερινή κυβέρνηση των Αθηνών. Δεν θέλω να αμφισβητήσω την πρόθεσή της να επιλύσει ένα χρονίζον πρόβλημα στις διεθνείς υποθέσεις της χώρας, αλλά, είναι πλέον οφθαλμοφανές ότι παράμετρος των χειρισμών ήταν και η πρόθεση προκλήσεως προβλημάτων συνοχής στην αντιπολίτευση. Όχι, ίσως ως πρώτιστη στόχευση, αλλά, σίγουρα προσμετρούμενη. Προφανώς, κύριο μέλημα υπήρξε η καλλιέργεια της εικόνας του Πρωθυπουργού και του κόμματός του ως αξιόπιστους και νουνεχείς συνομιλητές στα μάτια των Δυτικών συμμάχων και των θεσμών (Ε.Ε., Η.Π.Α., ΝΑΤΟ), καθ’ όσον η ευτυχής κατάληξη του ζητήματος θα ήταν μία χειροπιαστή απόδειξη ότι οι κραυγές περί «φονιάδων των λαών» και «έξω τώρα από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ» για τον βασικό πολιτικό σχηματισμό της κυβερνητικής πλειοψηφίας, ανήκουν, οριστικά, στο παρελθόν.

Η Νέα Δημοκρατία, πιστή στην παράδοσή της -παρά τις αρχικές ταλαντεύσεις του επικεφαλής της-, δεν ενέδωσε και προέταξε το κομματικό συμφέρον προ εκείνου της χώρας, διαισθανόμενη εκλογικούς κινδύνους ιδιαιτέρως, στην Β. Ελλάδα από ακροδεξιούς κύκλους και τον τσαρλατάνο που εξέθρεψε στα σπλάχνα της και προκειμένου να τον αφήσει ασύδοτο στην γελοιότητά να φοράει τις στολές του και να πάει να καταλάβει τα Σκόπια, μπήκε στον χορό των συλλαλητηρίων. Τούτο, παρά το γεγονός ότι ο πατέρας –ως Πρωθυπουργός- και η αδελφή –ως υπουργός Εξωτερικών- του σημερινού προέδρου της, είχαν προτείνει ανάλογες εκδοχές λύσεως του ζητήματος, με αυτήν την πρόταση συμφωνίας, την οποία τελικώς, παρουσίασε η Κυβέρνηση Τσίπρα.

Και φαντάζεται κανείς ότι κάπως έτσι, υστερικώς, αφρόνως και δίχως σοβαρή υποδομή γνώσης, θα προσέτρεχαν οι πρόγονοί μας, ανταποκρινόμενοι, θετικώς, στα καλέσματα των Δηλιγιάννη, Σοφούλη κ.ά., αποστρέφοντες τους οφθαλμούς από το συμφέρον της χώρας και την Δυτική συμμαχία, προσβλέποντες στην βοήθεια του ... «ξανθού γένους» και αργότερα στον «Μόσκοβο». Βέβαια, αληθές είναι επίσης, ότι σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η χώρα και οι πολίτες της κατέβαλαν βαρύ τίμημα για την ανοησία και την μη ορθολογική αντίδραση.

Μην λησμονείται ότι όταν τα αλαλάζοντα στίφη ουρλιάζοντας, έριχναν τον Ελευθέριο Βενιζέλο και επανέφεραν τον Βασιλέα Κωνσταντίνο, ανέτρεπαν με τον τρόπο αυτόν τις ισορροπίες και στερούσαν από την ΑΝΤΑΝΤ την Ελληνική συνδρομή στην μάχη της Καλλίπολης. Κανείς δεν συλλογίζεται ότι τότε χάθηκε μία μοναδική ευκαιρία να τελειώνουμε οριστικά με την Τουρκία και αντί αυτού πληρώσαμε βαρύ φόρο αίματος και δακρύων με την επερχόμενη Μικρασιατική καταστροφή (στην οποία μερίδιο είχε και η ΕΣΣΔ του Λένιν με την αρωγή εφοδίων και σύγχρονου εξοπλισμού, που παρείχε στον Κεμάλ Ατατούρκ).

Δυστυχώς, όμως, ο Ελληνικός λαός, ενώ επαίρεται και δηλώνει σε κάθε τόνο υπερήφανος για την Ιστορία του, ουδέν διδάσκεται από αυτήν. Κάτι που περιτράνως απέδειξε στην περίπτωση της δημοσιονομικής κρίσεως και τώρα, στην περίπτωση της διενέξεως με την πΓΔΜ.

Επί της ουσίας, η συμφωνία πάσχει. Η «καταφερτζίδικη» βεβαιότητα της σημερινής ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ και η εγωκεντρική αντίληψη περί αυθεντίας του Υπουργού Εξωτερικών, δεν επέτρεψαν να προσπαθήσουν να συνεννοηθούν για ένα κρίσιμο, όπως αυτό, θέμα της εξωτερικής πολιτικής με όλες τις πολιτικές δυνάμεις, γεγονός που είχε ως συνέπεια την μη σοβαρή προετοιμασία της κοινής γνώμης και την απουσία εθνικής στρατηγικής, αφού, όπως προαναφέρεται υπερίσχυσε ο τακτικισμός και όχι η πολιτική και εθνική ευθύνη. Το κύριο σημείο, επί του οποίου εγείρονται σοβαρές επιφυλάξεις, είναι η κατ’ ουσίαν αναγνώριση Μακεδονικής εθνότητας για το Σλαβοβουλγαρικό και Αλβανικό μείγμα των κατοίκων της γείτονος. Αυτό στην πορεία του χρόνου ενέχει κινδύνους για την Ελληνική πλευρά. Όμως, δεν είναι κάτι που δεν μπορεί μία σοβαρή και ισχυρή Ελλάδα να αντιμετωπίσει. Γεγονός είναι ότι θα μπορούσε η συμφωνία να είναι κατά πολύ, καλύτερη.

Επιπροσθέτως, δεν πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι σύμπας ο Δυτικός τύπος –και συνακολούθως η δυτική κοινή γνώμη-, υποδέχθηκε την συμφωνία με διθυράμβους. Αυτό, διότι παρά τις τοποθετήσεις οι οποίες φέρουν ως επισπεύδοντες τους Σκοπιανούς γείτονες, στην πραγματικότητα επισπεύδουσα είναι η Δυτική, φιλελεύθερη διεθνής κοινότητα. Επομένως, ενδεχόμενη ελληνική υπαναχώρηση, άγνωστο τι επιπτώσεις θα επιφέρει και τι τριγμούς θα προκαλέσει στις σχέσεις Ελλάδος και Δυτικών συμμάχων και εταίρων της. Οφείλουμε να συγκρατούμε ότι η Δύση πιθανόν λόγω συγκυριών να παραβλέπει προσωρινώς, αλλά, ούτε ξεχνά, ούτε συγχωρεί, όταν μάλιστα διακυβεύονται υψηλής σημασίας γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά συμφέροντά της. Εμείς, άραγε θα ξεφύγουμε από την ψυχοπαθητική ταλάντευσή μας, μεταξύ Ανατολής και Δύσεως;

Ατυχώς, ο τακτικισμός του κ. Τσίπρα βρήκε στόχο στην συνοχή του ΚΙΝΑΛ, ενός νεοσύστατου σχηματισμού, ο οποίος αποτελεί το αγκάθι στην προσπάθεια του να ηγεμονεύσει στον χώρο της κεντροαριστεράς. Η κ. Γεννηματά, είχε αναφαίρετα το δικαίωμα επιδείξεως ηγετικού προφίλ, όμως, την συνοχή του Κινήματος, διεσφάλιζε η προσφυγή στις δημοκρατικές διαδικασίες, οι οποίες υπαγόρευαν την προσφυγή για λήψη απόφασης στην σύγκλιση της Κεντρικής Επιτροπής και γιατί όχι, σε δημοψήφισμα των μελών του κινήματος μην επιτρέποντας έτσι την ανάπτυξη τυχοδιωκτικών τοποθετήσεων. Είναι, ίσως, κατάλληλη στιγμή να αποφασίσει η ηγεσία της Χ. Τρικούπη ότι το ΠΑΣΟΚ είναι ο μόνος υπεύθυνος πολιτικός σχηματισμός στον χώρο και να σταματήσει να ενοχοποιείται συνεχώς, ακόμη και από τα ίδια τα στελέχη του. Η απλή αλλαγή ονομάτων ή οι σωρείες βαθμοθήρων οπλαρχηγών δεν συνιστούν προοπτική.

Εν τω μεταξύ, θλίψη προκαλεί σε κάθε σώφρονα πολίτη η εμφάνιση των νέο-αγανακτισμένων, στις πλατείες της χώρας με αφορμή το πρόβλημα, αυτό. Δεν υποτιμώ, ούτε θέλω να εμφανισθώ ασεβής έναντι των ευαισθησιών των συμπατριωτών μου. Όλοι τρέφουμε για την Ελλάδα μας την ίδια αγάπη και αφοσίωση. Αυτά, δεν αποτελούν προνομία άθλιων πατριδοκάπηλων και ακραίων φασιστοειδών. Όμως, οφείλουμε να πράττουμε με σωφροσύνη και καθαρή κρίση, προϊόντα γνώσεως και συνυπολογισμού όλων των δεδομένων. Πολύ φοβούμαι όμως, ότι για μία ακόμη φορά, η λογική –το σημαντικότερο επίτευγμα του ελληνικού πολιτισμού-, θα απουσιάσει, αφήνοντας την χάραξη εξωτερικής πολιτικής στο θυμικό αλαλαζόντων στιφών και την υπεράσπιση της πατρίδας στις εν είδη μακεδονικής σάρισας ποιμαντορικές ράβδους, τις οποίες μαζί με λιβανιστήρια και εξαπτέρυγα, θα κραδαίνουν στις συγκεντρώσεις ιερείς και αρχιερείς...

Εν κατακλείδι, έχουμε να κάνουμε με μία πάσχουσα συμφωνία, πλην, όμως, της οποίας η εφαρμογή είναι μονόδρομος. Οι Έλληνες πολίτες για μία ακόμη φορά θα υποστούν τις συνέπειες ενός διχασμού και αυτό χάριν στον κ. Τσίπρα και τον θίασο που τον συντρέχει. Μόνη διέξοδος διαφυγής, διαφαίνεται πλέον, η απόρριψη της συμφωνίας από τους πολίτες της πΓΔΜ, στο προαναγγελθέν από την κυβέρνηση Ζάεφ δημοψήφισμα.

«Καπνισμένοι στο τσουκάλι», στο Δρομοκαΐτειο, από το θεατρικό εργαστήρι του δήμου Αγ. Βαρβάρας, 02/02/18

Η μελοποίηση ποιημάτων είναι συνήθης και κατά τεκμήριο αποδίδει στο κοινό ένα ποιοτικό αποτέλεσμα. Η δραματοποίηση μιάς ποιητικής συλλογής όμως, δεν είναι πράξη που αποτολμά κανείς συχνά. Και αυτό είναι φυσικό, μιας και η δραματοποίηση ενός ποιήματος συνιστά τόλμημα υψηλού ρίσκου διότι και απαιτεί την συνεργασία πολλών, αλλά και προϋποθέτει υψηλό επίπεδο παιδείας, εργώδη προσπάθεια και φυσικά έμπνευση.

Γράφει ο Λυκούργος Χατζάκος

Προκειμένου να αποδώσεις ως θεατρικό έργο ένα ποίημα και να δομήσεις με αυτό μία παράσταση, απαιτεί προ παντών όλων πνεύμα και ψυχή, αν όχι ποιητή, τουλάχιστον αντίστοιχης νοητικής και συναισθηματικής ευφυΐας, προκειμένου να συλλάβεις την έκταση, την ευαισθησία και τους συμβολισμούς του ποιητικού λόγου και να τον αποδώσεις ως εικόνα, ως πράξη ή μάλλον καλύτερα, ως μίμηση πράξεως, σπουδαίας και τελείας. Συνελόντι ειπείν, προϋπουθέτει δυνατότητα συνεργασίας, αναλύσεως αποκωδικοποίησης και σύνθεσης.

Αναλαμβάνεις, όμως, την ευθύνη παρόμοιου τολμήματος, αν η ψυχή σου έχει κρατήσει την αθωότητα και την ευαισθησία των παιδικών της χρόνων και το πνεύμα σου έχει αφιερωθεί σε μία συνεχή προσπάθεια βελτιωτικής εξέλιξης και καλλιέργειας. Αν ανήκεις στην κατηγορία εκείνη των ανθρώπων οι οποίοι με προθυμία ακολουθούν τους ποιητές στην εξορία τους και ο νους τους γεννά καταιγίδες, οι οποίες σαρώνουν λείψανα και αραχνιασμένες γωνιές στους ορίζοντες των ψυχών, κάνοντας το τόξο της Ίριδας ορατό ακόμη και από τον πλέον αδαή ή «κουμπωμένο» ή φοβικό άνθρωπο.

Σε αυτή την κατηγορία ανήκει ο Δημήτρης Παπαγιάννης. Διευθυντής της Δραματικής Σχολής «Ιάκωβος Καμπανέλλης» του Δήμου Αγίας Βαρβάρας και υπεύθυνος του Δημοτικού Θεατρικού Εργαστηρίου του ίδιου Δήμου. Ένας καλιτέχνης με σημαντική διαδρομή και πολυετή καριέρα στο θέατρο, ένας άνθρωπος ο οποίος δεν αρκείται στην αναμάσηση των δαφνών του.

Δεν … «κάθεται στα αυγά του» να απολαύσει εγωιστικά τους κόπους του και να ασκεί κριτική στους άλλους, τοποθετούμενος επί παντός επιστητού, αλλά, με μοναδικό πάθος συνεχίζει να προσφέρει υψηλού επιπέδου καλλιτεχνική παιδεία και κυρίως, να εμπνέει και να παρασύρει στον δρόμο της ανιδιοτελούς προσφοράς μέσα από τη θεατρική Τέχνη, πολλούς νέους αλλά και κάθε ηλικίας πολίτες, της συνοικίας αυτής, στην Δυτική Αθήνα.

Με … συνεργό, αυτή την φορά τον Γιάννη Παπαγιάνη, ο οποίος βαδίζει στον ίδιο δρόμο –πώς μπορείς, άλλωστε να κάνεις διαφορετικά, όταν ο 85χρονος πατέρας σου έχει ακόμη ζωντάνια και αναζητήσεις εφηβικές-, δραματοποίησε το «Καπνισμένο Τσουκάλι» του Γιάννη Ρίτσου. Και προκειμένου να μας θυμίσει ότι το θέατρο είναι αταξικό και πέρα από διακρίσεις γκετοποιήσης, επέλεξε να παρουσιάσει την παράσταση αυτή στο αμφιθέατρο του Δρομοκαΐτιου Ψ.Ν.Α.

Η συγκεκριμένη παράσταση εκφεύγει κατά πολύ από μία απλώς αξιοπρεπή προσπάθεια ενός ερασιτεχνικού θεατρικού σχήματος, κάποιου Δήμου της Αθηναϊκής περιφέρειας. Η δομή και η διάρθρωση, η ροή και η εναλλαγή μουσικών τμημάτων και περιόδων λόγου, θύμιζε αρχαίο δράμα. Με στάσιμα, χορικά και μέλος. Όλα, συμβατά με τον Αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας. Η σκηνοθεσία του Γιάννη Παπαγιάννη ευφυής, με ευαισθησία η οποία είναι αδύνατον να περάσει απαρατήρητη. Η μουσική διδασκαλία έγινε από τον ίδιο –με εξέπληξε η μουσική του κατάρτιση. Βέβαια δεν πρόκειται για ένα συμφωνικό έργο, αλλά, το να διδάξεις μουσική σε έναν θίασο 16 ανθρώπων, κατανοείτε ότι δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση.

Αυτό, που εντυπωσιάζει, επίσης, είναι το επίπεδο της θεατρικής, αυτής, ομάδας. Οι δυνατότητες που διαθέτουν τα μέλη της. Ειλικρινά, ελάχιστα απέχει από επαγγελματικά σχήματα, τόσο σε δυνατότητα εκφραστικών μέσων, όσο και σε εργατικότητα και πειθαρχία, σημεία τα οποία ήταν εμφανή –αν μη τι άλλο, δεν θα επετυγχάνετο τέτοιο αποτέλεσμα. Επί 2 περίπου, ώρες οι διακόσιοι περίπου θεατές, νοσηλευόμενοι ασθενείς και προσκεκλημένοι εκτός νοσοκομείου, παρακολούθησαν καθηλωμένοι και με απόλυτη σιγή την παράσταση.

Από τα πρώτα λεπτά, κάθε επιφύλαξη εξαφανιζόταν και παρ’ όλο το γεγονός ότι επρόκειτο για ένα γνωστό και για ορισμένους, ίσως και «παλιομοδίτικο» έργο, τα παιδιά του Θεατρικού Εργαστηρίου κατάφεραν να μας κρατήσουν προσηλωμένους μέχρι το τέλος και μας οδήγησαν στην εκ νέου ανακάλυψη της δυναμικής ποίησης του μεγάλου, λαϊκού ποιητή της εξορίας και των αγώνων, παρουσιάζοντάς μας μία άλλη διάσταση.

Οπωσδήποτε, δεν πρέπει να παραβλέπεται ή να υποτιμάται το υψηλής αξίας σημείο ότι, αυτά τα παιδιά και οι δάσκαλοί τους πήραν την ευθύνη και προσέφεραν 2 ώρες θεατρικής ψυχαγωγίας σε ανθρώπους «ξεχασμένους», κλεισμένους στα τείχη μιας παρεγκλιτικής ετεροτοπίας. Σε ανθρώπους, στο άκουσμα και μόνο της ύπαρξής τους, εμείς, οι έξω από αυτά τα τείχη, φρικιούμε και γυρίζουμε την πλάτη μας με αποτροπιασμό.

Τελικά, στην Αγία Βαρβάρα, το Κοινωνικό θέατρο, δεν είναι ένα επικοινωνιακό παίγνιο, με σκοπό να προσελκύσει τα φώτα της δημοσιότητας. Είναι μία σταθερή, ενσυνείδητη και ουσιαστική πολιτική –ναι, πολιτική!- άποψη για την λειτουργικότητα της Τέχνης και την σχέση του καλλιτέχνη με την κοινωνία. Μία σχέση δια της οποίας ο καλλιτέχνης και το θέατρο, τροφοδοτούν και ανατροφοδοτούνται.

Εμείς απολαύσαμε μία εξαίρετη δουλειά τους. Εκείνοι, εισέπραξαν το θερμό χειροκρότημά μας και την ικανοποίηση ότι κάποιοι αποκλεισμένοι άνθρωποι ένιωσαν –έστω και για δύο ώρες- ότι είναι και πάλι μέλη μιας κοινωνίας. Άραγε αυτά, ήταν αρκετά; Μα από αυτά δεν ζει ο καλλιτέχνης; Από το χειροκρότημα και τα, ικανοποιημένα πρόσωπα των θεατών του. Ο καλλιτέχνης! Όχι, ο επιτήδειος της … «αρπαχτής»…

Επίσης, θερμά συγχαρητήρια αξίζουν και οι φοιτητές της Σχολής, οι οποίοι ήταν αρωγοί στις πρακτικές εργασίες, οι οποίες απαιτούνται προκειμένου να γίνει η παράσταση γεγονός. Η δευτεροετής φοιτήτρια κ. Λένα Δαρείου εντυπωσίασε με την ενάργειά, την προθυμία, την ευγένεια και το μεγάλο της όπλο: το χαμόγελό της, προκειμένου να διευθετηθούν τα πρακτικά προβλήματα –η … λάντζα, δηλαδή-, τα οποία όμως, αν δεν υπάρχει κάποιος να τα επιλύσει, μπορεί να ακυρώσουν την όλη προσπάθεια.

Είναι εντυπωσιακό –τουλάχιστον για εμένα- το ότι εντός μίας πραγματικότητας, η οποία είναι αποτρεπτική για κοστοβόρες πράξεις αλληλεγγύης και ανιδιοτέλειας, μία πραγματικότητα που ο κάθε ένας προσπαθεί να περισώσει ό,τι μεγαλύτερο μπορεί από την αξιοπρέπεια της καθημερινότητάς του και καταφεύγει στον ατομικισμό –γεγονός που ευνοούν, ούτως ή άλλως, οι κρατούσες αντιλήψεις-, κάποιοι άνθρωποι αποστρέφονται της «βολής» τους και προσπαθούν να προσφέρουν στους συνανθρώπους τους· άνθρωποι που προσπαθούν να κάνουν την πραγματικότητα των άλλων πιο υποφερτή και να δώσουν ένα μήνυμα αγάπης και παρουσίας. Ένα μήνυμα που μέσω της Τέχνης γίνεται ένα εκωφαντικό σύνθημα και ουσιαστικός λόγος: «είμαι εδώ, είμαι μαζί σου, είμαι για εσένα». Θερμά συγχαρητήρια προς όλους.

Είναι προφανές και ελπιδοφόρο ότι ο Λάμπρος Μίχος, ο Δήμαρχος επί των ημερών του οποίου ξεκίνησε όλη, αυτή η δραστηριότητα και μπήκαν τα θεμέλια παραγωγής πολιτιστικού έργου με την ουσιαστική έννοια του όρου (όχι φέρνω τον κολλητό μου θιασάρχη για την ετήσια «αρπαχτή» του), άφησε σοβαρή παρακαταθήκη έμψυχου δυναμικού στην Διοίκηση, τις υπηρεσίες του Δήμου αλλά και στις υποδομές.

Τέλος, δεν δύναμαι να συγκρατήσω την παρόρμηση που μου γεννά ο πειρασμός και να σημειώσω ότι, θα ήθελα –θα περίμενα-, να δω στις πρώτες σειρές την Δημοτική Αρχή. Προφανώς η εκπροσώπησή της από τα μέλη του Εργαστηρίου και των δύο στελεχών της Σχολής (τον Δ/ντή της και τον καθηγητή κ. Γιάννη Παπαγιάννη), θεωρήθηκε επαρκής και δεν συνάντησα κάποιον από την διοίκηση του Δήμου. Οφείλω να τους πληροφορήσω ότι έχασαν κάτι σπουδαίο, για το οποίο, άλλωστε, έχουν και αυτοί μερίδιο ευθύνης.

Το Πέρασμα: Μία παράσταση που θα σε συγκινήσει, Ελεύθερος Τύπος, 27/1/2017

Μετά την τριλογία «Αφετηρία-Επιστροφή-Μαρτυρίες», η οποία παρουσιάστηκε στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων του Αυλώνα, ο Στάθης Γράψας και οι τρόφιμοι του Κέντρου Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων (Κ.Α.Τ.Κ.) Ελαιώνα Θηβών έκριναν ότι, ήρθε η ώρα για το «Πέρασμα».

Γράφει ο Λυκούργος Χατζάκος

Το πέρασμα από τον κόσμο του σκότους και του θανάτου, στην ζωή και την ελευθερία και πάλι με γέφυρα το θέατρο.

Ηθοποιοί-κρατούμενοι, μέλη της θεατρικής ομάδας που έχει συγκροτηθεί στο Κέντρο, σπουδαστές της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης «Ιάκωβος Καμπανέλης» του Δήμου Αγίας Βαρβάρας και ο ηθοποιός Γιάννης Παπαγιάννης, σε σκηνοθεσία και διδασκαλία του Στάθη Γράψα, δραματοποίησαν αυτό το «Πέρασμα» δημιουργώντας μία μοναδικής δυναμικής παράσταση, την οποία παρουσίασαν στην αίθουσα εκδηλώσεων του Κέντρου, την 20η Ιανουαρίου.

Πρωί Σαββάτου, ώρα 11:00. Με το αυτοκίνητο του Στάθη και συνεπιβάτες δύο φοιτήτριες της Σχολής, φθάνουμε στην πύλη του Κέντρου. Σε όλη την διαδρομή μου περιέγραψαν την κατάσταση και με έβαλαν στο κλίμα που θα συναντούσα.Ο ήλιος σκορπίζει το φως του στο τοπίο. Σε παρότρυνει να αψηφήσεις το κρύο της χειμωνιάτικης ημέρας και να βγείς έξω, να χαρείς τον αέρα και τις μυρωδιές. Μοιάζει να συμμετέχει και αυτός στην γιορτή. Η προσμονή να βρεθώ στον χώρο και να δω την παράσταση είχε φθάσει στην κορύφωσή της. Ανάμεικτα αισθήματα αγωνίας για το τι θα συναντούσα και αβεβαιότητας για το πώς θα έπρεπε να συμπεριφερθώ.

Η πύλη του Κέντρου με τους αστυνομικούς της εξωτερικής φρουράς υπογραμμίζει την πραγματικότητα: δεν πηγαίνεις σε ένα κοινό θέατρο, αλλά, εισέρχεσαι στον ελεγχόμενο χώρο φυλακής. Ειδικού τύπου, βέβαια, αλλά φυλακής, παρ’ όλο που τίποτε από το περιβάλλον δεν προσομοιάζει στην εικόνα που έχουμε για τις εγκαταστάσεις του είδους.

Περνώντας τον έλεγχο η συμπεριφορά των σωφρονιστικών υπαλλήλων εντυπωσιάζει. Με ευγένεια, δίχως την συνήθη ενόχληση για την διακοπή της ρουτίνας, ελέγχουν σχολαστικά, αλλά όχι ενοχλητικά, πρόθυμοι να εξυπηρετήσουν και να καθοδηγήσουν.

Με σεβασμό στην προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του επισκέπτη. Προφανώς, αναγνωρίζουν ότι κάτι καλό προκύπτει από την όλη αναστάτωση της ρουτίνας τους. Κάτι που θα διευκολύνει και θα δικαιώσει τις προσπάθειές τους. Συμμετέχουν και αυτοί, καταβάλλοντες κάθε προσπάθεια να επιτύχει το εγχείρημα. Μόνο η στολή της υπηρεσίας τους φανερώνει την ιδιότητά τους. Καμία σχέση η παρουσία, το ύφος και η εν γένει συμπεριφορά τους με το στερεότυπο, το οποίο έχει κανείς υπ’ όψιν του για υπαλλήλους αυτού του κλάδου.

Αυτό θα επιβεβαιωθεί απολύτως και στην συνέχεια, όταν παρατηρήσεις την σχέση και την συμπεριφορά τους απέναντι στους κρατουμένους, αλλά, κυρίως, από την συμπεριφορά των κρατουμένων προς αυτούς και το θετικό κλίμα στην επικοινωνία των κρατουμένων με εμάς, με ανθρώπους δηλαδή εκτός του συνήθους περιβάλλοντός τους.

Μιλούσαν με σεμνότητα και ευπρέπεια, όμως, δίχως ίχνος φόβου και τις αναμενόμενες προφυλάξεις. Πραγματικά, αξίζουν θερμά και πολλά συγχαρητήρια στους ανθρώπους που εργάζονται εκεί.

Η εικόνα που σχηματίζει κάποιος επισκέπτης είναι ότι πρόκειται για εργαζόμενους, οι οποίοι αγαπούν αυτό που κάνουν, δεν το θεωρούν αγγαρεία και δεν εξαρτούν την προσφορά τους, από το ποσό της αντιμισθίας τους. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε το γεγονός ότι πολλοί από τους εργαζόμενους, ήρθαν να δουν την παράσταση –δίχως αυτό να αποτελεί υποχρέωσή τους-, ενώ, αρκετοί είχαν φέρει μαζί και τα παιδιά τους.

Το προσωπικό και η Διευθύντρια κα Μαρίνα Μπούκη, τιμούν την ιδιότητα και την υπηρεσία τους, κάνουν εξαρετική δουλειά και πρέπει να αισθάνονται υπερήφανοι. Και εμείς, λίγο περισότερο αισιόδοξοι γιατί μία ευαίσθητη υπηρεσία, όπως αυτή, λειτουργεί αποτελεσματικά και όλοι, στελέχη, προσωπικό και ειδικοί επιστήμονες-θεραπευτές, επιτελούν το καθήκον τους στο ακέραιο, δίνοντας σε αυτό το έργο τον καλύτερο εαυτό τους.

Ας συγκρατηθεί, επίσης, το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός εκ των εργαζομένων δεν διαμένουν κοντά (Θήβα ή Λειβαδιά), αλλά, επωμίζονται και μία επιπρόσθετη δαπάνη, εκείνη που αφορά στην κάλυψη των εξόδων της καθημερινής τους μετακινήσεως από την Αθήνα μέχρι την Θήβα. Δαπάνες καυσίμων και διοδίων, καθόλου ευκαταφρόνητες, ιδιαιτέρως στις σύγχρονες συνθήκες.

Ίσως είναι πρωτοπόροι και σίγουρα αποτελούν παράδειγμα, στην προσπάθεια να βρει και πάλι η μικρή μας Ελλάδα την μεγάλη της Ψυχή, όπως ανέφερε στην παρέμβασή του, μετά το πέρας της παράστασης, ο ηθοποιός Κώστας Καζάκος, ο οποίος εκεί και παρακολούθησε το δρώμενο.

Θεατρικό δρώμενο «το Πέρασμα», η παράσταση

Περιμένοντας να προετοιμαστεί η ομάδα είχα πλέον της μίας ώρας στην διάθεσή μου να προσαρμοσθώ στον χώρο και να συζητήσω με κάποιους από τους τροφίμους του Κέντρου, όσους δηλαδή, συμμετείχαν είτε ως ηθοποιοί είτε ως τεχνική υποστήριξη, στην παράσταση. Από την άφιξή μας, έγινε σαφέστατο ότι μας περίμεναν με αγωνία.

Η συζήτηση μαζί τους ήταν μεγάλη τόνωση και εμπειρία για εμένα. Αισθάνθηκα ευγνωμοσύνη για την γνωριμία μου με τον Στάθη Γράψα, αλλά και τους ανθρώπους και τις συνθήκες που έκαναν αυτήν την γνωριμία δυνατή. Ας μου επιτραπεί να υπενθυμίζω, ότι ο Στάθης, είναι υπεύθυνος για το σεμινάριο Κοινωνικού Θεάτρου στην Δραματική Σχολή της Αγίας Βαρβάρας «Ιάκωβος Καμπανέλης» και ότι από το 2010 προσφέρει εθελοντικά, εργαζόμενος δίχως αμοιβή, με ομάδες κρατουμένων στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων στον Αυλώνα, το Ψυχιατρείο Κρατουμένων στον Κορυδαλλό και φυσικά, στο Κ.Α.Τ.Κ. της Θήβας.

Η υποβλητική μουσική των Max Richter και Γιάννου Αιόλου σήμανε την έναρξη. Εκατό και πλέον θεατές είχαν ήδη λάβει θέσεις στον χώρο της αίθουσας εκδηλώσεων του Κ.Α.Τ.Κ., όρθιοι, παρατεταγμένοι περιμετρικά στους τοίχους της.

Τα τέσσερα παράθυρα της αίθουσας, απέναντί μας, άνοιγαν σιγά-σιγά, δίχως να φαίνεται κανείς. Στην συνέχεια, φάνηκαν από την εξωτερική πλευρά τους, τα χέρια που προσπαθούσαν να σπρώξουν τα τζάμια και να ανοίξουν τελείως. Μόλις αυτό έγινε δυνατόν, φάνηκαν οι ηθοποιοί να κοιτούν με έκπληξη και επιφυλακτικότητα προς το εσωτερικό.

Αποφάσισαν, τόλμησαν και έκαναν το άλμα! Πήδηξαν στα παράθυρα και μπήκαν στην αίθουσα. Το πρώτο τους πέρασμα ήταν γεγονός.

Διστακτικά στην αρχή, με υποτροπές και πτώσεις. Έπεφταν και σηκώνονταν ή σήκωναν το χέρι ζητώντας βοήθεια ο ένας από τον άλλο. Στο σημείο αυτό, αναρρωτιέσαι πόσες φορές εσύ, ο καλοζωισμένος και «ευπρεπής» μικροαστός πρόσεξες ένα απλωμένο χέρι που ζητούσε βοήθεια και κυρίως, πόσες φορές έστερξες να σηκώσεις κάποιον ή αν δεν τον έσπρωχνες με αηδία, τον προσπερνούσες φτύνοντας στον κόρφο σου. Αυτοί όμως και μέσα στον συγχυσμένο τους ακόμη κόσμο, ούτε στιγμή δεν δίστασαν να κρατήσουν το απλωμένο χέρι και να σηκώσουν τον άνθρωπο που βρισκόταν πεσμένος.

Αίφνης, ανακαλύπτουν ένα σχοινί που η μία του άκρη καταλήγει στο παραλληλεπίπεδο βάρθρο της σκηνής, το οποίο βρισκόταν στην άκρη. Αποφασίζουν και το έλκουν στο κέντρο της αίθουσας. Όλοι μαζί. Μοχθούν, πέφτουν, αλλά συνεχίζουν. Ο ένας παροτρύνει και εμψυχώνει τον άλλον. Τελικά το πετυχαίνουν.

Και τότε, αφού διστάσουν για λίγο, περιεργάζονται αυτόν τον νέο τόπο. Έναν άλλο, «έτερο» τόπο μέσα στο σύνολο των ανθρώπων που τους παρακολουθούν. Και τότε θα κάνουν το δεύτερο πέρασμα. Με μικρά άλματα ανεβαίνουν στην σκηνή. Τα «σκληρά» και άκαμπτα σώματα λύνονται. Ανακαλύπτουν την ομορφιά της έκφρασης. Κυριολεκτικά, «χάνονται στην ελευθερία τους» και εκφράζονται καταργώντας κάθε κώδικα που θεωρεί την επαφή των ανθρώπων taboo ή ένδειξη αδυναμίας.

Τότε, εμφανίζεται ο πειρασμός. Ο έμπορος (σ.σ. τον υποδύθηκε έξοχα ο ηθοποιός Γιάννης Παπαγιάννης). Έμπορος ιδεών, ελπίδων και φυσικά του θανάτου σε συσκευασία … εναιωρήματος. Αυτοί, όμως, δεν «τσιμπάνε», γιατί τώρα ξέρουν. Τον πετάνε έξω. Και συνεχίζουν το ταξίδι, εκεί, στο «νησί» τους.

Τους κατακλύζει η δύναμη της ελευθερίας και της παραδοχής της αδυναμίας τους και αυτό συνιστά την μεγαλύτερη δύναμη. Γιατί τώρα ξέρουν ότι μπορούν να παλέψουν. Να προσπαθήσουν και την ευκαιρία τους αυτή, δεν θα την χάσουν. Γιατί η σκηνή είναι το νησί τους. Γιατί το θέατρο είναι η απελευθέρωσή τους από κάθε είδους δεσμά.

Όμως, δεν τους κυριεύει ο εγωισμός και η αλλαζονία. Θέλουν να μοιραστούν αυτή την ανακάλυψη. Θέλουν να πουν σε όλους εμάς ότι «ναι! Μαζί μπορούμε να πάμε πιο μακρυά». Αρχίζουν να καλούν και εμάς επάνω στο νησί της ελευθερίας τους. Απλώνουν τα χέρια και μας ζητάνε να πάμε μαζί τους. «Έλα»! «’Ελα μαζί μας».

Ο νοητός φράκτης, που αποτελούσαν τα σώματα των σπουδαστών της Σχολής «Ιάκωβος Καμπανέλης», σπάει στο κάλεσμα. Η νοητή πόρτα ανοίγει. Διστακτικά, στην αρχή, πρώτοι οι σπουδαστές και μετά όλοι οι επισκέπτες ανταποκρίνονται και ανεβαίνουν επάνω στην σκηνή. Σε κοιτούν στα μάτια λέγοντας «μείνε, μείνε μαζί μας». Κρατιώμαστε σφιχτά, χέρι με χέρι, σώμα με σώμα. Το μικρό βάρθρο γεμίζει ασφυκτικά από σώματα ανθρώπων που γίνονται ένα. Κανείς δεν πρέπει να πέσει.

Κανέναν δεν αφήνουμε να πέσει κάτω από την σκηνή. Ο ένας κρατά τον άλλον. Όλοι εκεί, όλοι μαζί. Στα πρόσωπα η χαρά και η επιτυχία είναι έκδηλη. Στην ψυχή ηαίσθηση αγάπης και αλληλεγγύης κατακλύζει το είναι σου και τα μάτια βουρκώνουν.

Έρχεται η στιγμή που πρέπει να γυρίσουν στον πραγματικό τους κόσμο. «Πρέπει να φύγω», ψυθιίζουν και αρχίζουν να αποχωρούν. Σιγά-σιγά, φεύγουν. Στον αποχωρισμό, είναι φανερό ότι δυσκολεύονται όλοι. Πρέπει, όμως. Φεύγουν από την αίθουσα με τον ίδιο τρόπο που ήρθαν. Όλοι στα παράθυρα, τους βλέπουμε να πηγαίνουν προς το πεπρωμένο τους. Να παίρνουν τον δρόμο τους. Είναι μόνοι τώρα. Αντιμέτωποι με τον εαυτό τους. Κάποιος έρχεται, μας απομακρύνει από τα παράθυρα. Τα κλείνει και τραβά τις κουρτίνες. Δεν τους βλέπουμε πιά. Όμως, δεν είμαστε ίδιοι. Ούτε και εκείνοι…

Όλοι έχουν δακρύσει. Η συναισθηματική φόρτιση απερίγραπτη. Όχι από την υποκριτική λύπη για το «δράμα» των παιδιών. Αυτά μόνο να τα θαυμάσει μπορεί κανείς για τα όσα τόλμησαν και επέτυχαν. Για την δύναμη που βρήκαν στην ψυχή τους και έκαναν το άλμα τους.

Έχω σχεδόν την βεβαιότητα ότι πρόκειται για καθαρτικά δάκρυα ενοχής. Για τα απλωμένα χέρια που προσπεράσαμε. Για την άρνησή μας να φερθούμε με ανθρωπιά, επιδεικνύοντας έστω και τον στοιχειώδη σεβασμό στην αξιοπρέπεια και την ανάγκη κάθε πεσμένου δίπλα μας. Και αν δεν ήταν οι ενοχές μας, αυτές που μας έκαναν να δακρύσουμε, τότε σίγουρα ήταν η ζήλεια μας, γιατί εμείς δεν διαθέτουμε την δύναμη, το μεγαλείο και το περίσευμα ψυχής αυτών των παιδιών. Και ίσως δεν θα έχουμε ποτέ την ευκαιρία να δοκιμαστούμε, όπως αυτοί.

Όχι, αγαπητοί αναγνώστες. Δεν τους εξιδανικεύω, ούτε νομίζω ότι συνάντησα αγγέλους. Είναι άνθρωποι, όπως όλοι μας. Είναι άνθρωποι με παραβατική συμπεριφορά και για αυτό βρίσκονται εκεί.

Αλλά, είναι και Άνθρωποι, οι οποίοι βρήκαν το σθένος και την ψυχή να αποδεχθούν τα λάθη τους, να προσπαθήσουν να κάνουν τον εαυτό τους καλύτερο και τελικά, να κάνουν πραγματικότητα το Πέρασμα. Έστω και αν εμείς, οι πολλοί τους είχαμε ξεγράψει. Αυτοί μας θύμισαν ότι ο Άνθρωπος είναι το πιο αντιφατικό και θαυμαστό ζώον αυτού του κόσμου. Ικανός για τα πλέον ευτελή αλλά και τα πλέον θαυμαστά έργα. Και πως εναπόκειται στην βούληση και την ψυχή ενός εκάστου από εμάς προς τα πού θα κατευθυνθεί.

Θα κλείσω αυτό το κείμενο με μία φράση ενός εκ των παιδιών αυτών, με την οποία ξεκινήσε την συζήτησή μας, όσο περιμέναμε την έναρξη: «Εδώ, έχω μία ευκαιρία ζωής. Δεν θα την χάσω! Το υποσχέθηκα στον εαυτό μου».

Το ελπίζω, το εύχομαι και το πιστεύω φίλε μου καλέ. Και σε ευχαριστώ που με εμπιστεύτηκες και ανοίχτηκες. Ήταν μεγάλη η τιμή. Και ακόμη μεγαλύτερο το μάθημα…

Φωτογραφίες: Μπάμπης Αεράκης

Και διηγώντας τα θα κλαίς, 23/01/18

Οι εξελίξεις επί του ζητήματος της ονομασίας της FYROM ευνοήτως συγκεντρώνουν την προσοχή όλων των Ελλήνων πολιτών. Μέχρι στιγμής η αποτίμησή τους, δίχως καμία πρόθεση αντιπαραθέσεως με την Κυβέρνηση, δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι θετική για την Ελληνική πλευρά.

Σχηματίζεται η αίσθηση ότι, η Κυβέρνηση και ο κ. Τσίπρας έπεσαν θύματα της υπερτίμησης της επικοινωνιακής τους ικανότητας και της εγωκεντρικής αντιλήψεως περί αυθεντίας, στην οποία είναι επιρρεπής ο σημερινός Υπουργός Εξωτερικών.

Πρέπει να αντιληφθούν ότι το ζήτημα αυτό δεν είναι ιδίας βαρύτητας και επιπτώσεων με την πρόσκληση ενός ξένου ηγέτη στην Ελλάδα, έστω και αν αυτός είναι ο Τούρκος Πρόεδρος. Δηλαδή, κάποιοι, ενδεχομένως στα κυβερνητικά γραφεία θεώρησαν ότι αφού διαχειρίστηκαν την επίσκεψη Erdogan με οριακά αποδεκτό βαθμό, θα μπορούσαν να ανοίξουν και το προαναφερόμενο ζήτημα.

Δεν υπελόγισαν όμως και αυτοπαγιδεύτηκαν στην ίδια αλλοφροσύνη πατριδοκαπηλείας και «πατριωτικών» δεκάρικων, όπως εκείνοι, τότε, που κατέλυαν τον Παγκόσμιο καπιταλισμό και κατήγγειλαν τους «γερμανοτσολιάδες» στην πλατεία Συντάγματος. Οδήγησαν τους ίδιους τους φίλους και ψηφοφοφόρους τους σε αλλεπάλληλες ήττες, μετέτρεψαν τα τσάμικα του Συντάγματος (μετά το δημοψήφισμα), σε χορό του Ζαλόγγου και οι ζουρνάδες και τα νταούλια απέμειναν να βαράνε οι πιστωτές μας και αυτοί να καταπίνουν αμάσητα μνημόνια, προαπαιτούμενα μέτρα και βεβαίως, η Ευρώπη άλλαξε, αλλά σε ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από εκείνη που προσδοκούσαν.

Αυτό, έτσι κι αλλιώς δεν γινόταν διαφορετικά. Στο ζήτημα της ονομασίας όμως της γειτονικής FYROM, διακυβεύονται πολύ πιο σημαντικά πράγματα και η κυβέρνηση δείχνει να τα αγνοεί πλήρως, πέφτοντας συνεχώς σε ατοπήματα και αστοχίες.

Κατ’ αρχάς, άστοχα, σήκωσε το θέμα τόσο ψηλά, ειδικά όταν οι δύο εταίροι στην εξουσία –ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ-, δεν είχαν προηγουμένως καταλήξει σε κοινή γραμμή. Ευτυχώς και μέχρι στιγμής, βεβαίως, έχουμε αποφύγει φαινόμενα όπως οι διπλωματικοί μας με επικεφαλής τον Υπουργό Εξωτερικών να συζητούν και να καλλιεργούν κλίμα συνεννοήσεως με την ηγεσία της FYROM και ο κ. Καμένος να περιοδεύει στην μεθοριακή γραμμή περιβεβλημένος με στολή καταδρομέα ή όποια άλλη.

Δεύτερον, συνιστά αλγεινή εικόνα η σπουδή του κ. Τσίπρα να ενημερώνει προ παντός άλλου πολιτικού και Πολιτειακού παράγοντα, τον προκαθήμενο της Ελλαδικής εκκλησίας. Αυτό, μόνον ο Πρόεδρος Ahmadinejat στο μακρυνό Ιράν έπραττε και ίσως με κάποιο μέτρο. Στην Ελλαδική εκκλησία, ο Αρχιεπίσκοπος επέχει θέση Επισκόπου Primus inter pares και όχι διοικητικής εξουσίας, της οποίας οι επιλογές και αποφάσεις δεν αμφισβητούνται. Συνέπεια, η τρώση του κύρους του κ.κ. Ιερωνύμου, ενός μετριοπαθούς και πραγματικά πολύτιμου πνευματικού ηγέτη, ενώ, εις ουδέν απετράπη η συστράτευση κληρικών και Αρχιερέων στις κινητοποιήσεις της Θεσσαλονίκης, Αιγίου και Αθηνών.

Τρίτον, η απέλπιδα προσπάθεια να υποβαθμισθεί η παρουσία του πλήθους στο συλαλλητήριο της Θεσσαλονίκης, απέχει πολύ από κάθε έννοια σοβαρότητος.

Τέταρτον, η καλλιέργεια υπεραισιοδοξίας ήταν παντελώς άτοπη και απολύτως άστοχη κίνηση, μιας και το ζήτημα δεν είναι, μόνον, τι επιδιώκει η Ελλάδα, αλλά και ποια είναι τα περιθώρια ελιγμών και συμβιβαστικών παραχωρήσεων της άλλης πλευράς, εν προκειμένω, της Κυβέρνησης Zaev.

Προφανώς, οι κυβερνητικοί μας αξιωματούχοι θεωρούσαν ότι το πρόβλημα συνίσταται απλώς στην ονοματοδοσία. Δεν υπελόγισαν ότι τα παράγωγα ζητήματα της ονομασίας, δηλαδή, η ονομασία της γλώσσας, το brand name των προϊόντων τα οποία θα εξάγονται (αυτό που λέμε made in…), η εθνικότητα και οι αιτιάσεις αλυτρωτισμού, απαιτούν και τροποποιήσεις στο Σύνταγμα της FYROM. Κάτι που φαντάζει αδύνατον να επιτευχθεί την στιγμή αυτή, καθώς η Κυβέρνηση Zaev διαθέτει οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία στηριζομένη στα κόμματα της Αλβανικής μειονότητας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ενώ, ο κρατικός μηχανισμός είναι ακόμη στελεχωμένος από παράγοντες της προηγουμένης ηγεσίας και ομοϊδεάτες του προηγουμένου Πρωθυπουργού, του κ. Gruevski.

Συνελόντι ειπείν, είναι οι επιπόλαιοι χειρισμοί της Ελληνικής Κυβέρνησης, εκείνοι που οδήγησαν στην μεγάλη συμμετοχή του κόσμου στην Θεσσαλονίκη, ερέθισαν τις ευαισθησίες των Ελλήνων –ίσως και αδίκως- και επέτρεψαν την έξαρση εθνικιστικού ρεύματος, το οποίο αρχίζει να εμφανίζεται εν όψει της προοπτικής επιλύσεως του θέματος.

Ελπίδα είναι η επικράτηση των ψυχράιμων και όχι των ζηλωτών του μεγαλείου του Αλεξάνδρου, οι οποίοι ονειρεύονται να τεθούν επικεφαλής κάποιας νέας Μακεδονικής φάλλαγγας και να επελάσουν εναντίον των εχθρών της «πατρίδος», εντός και εκτός των συνόρων της.

Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η πλέον ψύχραιμη και συνεπής με την πραγματικότητα, φωνή είναι εκείνη του Δημάρχου Θεσσαλονίκης. Ατυχώς, η οξυμένη αντιπαράθεση και ο θόρυβος που επικρατεί δεν επιτρέπει να ακουστεί όπως θα έπρεπε.

Πολύ φοβούμαι ότι, για μία εισέτι φορά, ένα Εθνικό μας θέμα, θα γίνει η βάση προκειμένου κάποιοι να κτίσουν πολιτική καριέρα, κάποιοι θα σφετερισθούν την αγωνία και τις ευαισθησίες των πολιτών –οι οποίοι, βεβαίως, προτιμούν να αποτελούν «λαό» και όχι σκεπτόμενους και ενημερωμένους πολίτες- και εν τέλει, για μία ακόμη φορά θα υποστούμε μία διεθνή ήττα και οι μελλοντικές γενιές θα ακούν την διήγηση και θα κλαίνε…

Ας ελπίσουμε πως αυτή την φορά, δεν θα συμβούν τα ίδια…

Το Mega είναι κάτι μεγαλύτερο από έναν απλό τηλεοπτικό σταθμό, 15/01/18

Αρκετοί επιχαίρουν εν όψει, ενδεχομένου, κλεισίματος του MEGA. Κατ’ αρχάς και κατ’ αρχήν, δεν νομίζω ότι κανείς σόφρων δεν πρέπει να αισθάνεται ικανοποιημένος από το κλείσιμο ενός τηλεοπτικού σταθμού, ειδικώτερα, όταν αυτό συμβαίνει με τον τρόπο που συμβαίνει για το συγκεκριμένο κανάλι.

Ας συγκρατήσουμε ότι, το κανάλι επί έτη διατηρούσε ηγετικό ρόλο όχι μόνον στον τομέα της ενημέρωσης. Με ουσιαστικό ρεπορτάζ και ψύχραιμη προσέγγιση των θεμάτων, απορρίπτοντας τους αλαλαγμούς και τις άναρθρες κραυγές, το δελτίο ειδήσεών του ήταν πρώτο με διαφορά από τον δεύτερο. Τούτο υπήρξε συνέπεια των ουσιαστικών και σοβαρών επενδύσεων στον τομέα αυτό. Αλλά και στον τομέα της ψυχαγωγίας έδωσε δείγματα γραφής. Όταν άλλοι σταθμοί επέλεγαν «ελαφρά» και ανώδυνα προγράμματα με την παρουσία και μόνο, «χαριτωμένων» υπάρξεων, το MEGA προωθούσε πολιτιστικά προγράμματα και προϊόντα πρόσθετης αξίας.

Δεν είναι τυχαίο –και ίσως, να αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο-, ότι παρά τα προβλήματα και ουσιαστικά με την αρχειοθήκη του διατηρεί την πρώτη θέση τηλεθέασης και σήμερα και εμφανίζει έσοδα 50 εκμ. ευρώ. Ακόμη και αν κατεβάλλοντο οι δαπάνες μισθοδοσίας στους εργαζομένους και πάλι, θα απέμεναν κέρδη της τάξεως 30-35 εκμ. ευρώ.

Επίσης, δεν είναι τυχαίο ότι οι εργαζόμενοι μέχρι σήμερα, στήριξαν δίχως να εισπράττουν μισθούς την λειτουργία του.

Είναι βέβαιο ότι, το ενδεχόμενο κλεισίματος του τηλεοπτικού, αυτού, σταθμού, θα επιφέρει συνέπειες, οι οποίες θα φανούν στο βάθος του χρόνου. Ελπίδα είναι η επικράτηση λογικής και να δοθεί αίσιο τέλος στην περιπέτεια δεκάδων ανθρώπων, εργαζομένων οι οποίοι, με αυταπάρνηση και κόστος για τις οικογένειές τους, παρέμειναν πιστοί στο καθήκον τους και κατέστη δυνατή η μέχρι σήμερα λειτουργία του σταθμού και να μην αποστερηθεί η ελληνική τηλεόραση έναν σταθμό με ιστορική και ουσιαστική προσφορά στα πράγματα.

Η μικροψυχία και η μικροπρέπεια· η στυγνή οικονομική συναλλαγή και σκοπιμότητα· η πολιτική ιδιοτέλεια και εκδικητικότητα δεν πρέπει να επικρατήσουν. Το Mega και οι εργαζόμενοί του είναι κάτι μεγαλύτερο από έναν απλό τηλεοπτικό σταθμό.

Καλή χρονιά… από Άγκυρα και Σκόπια!, Ελεύθερος Τύπος, 2/1/2018

Η επιθετικότητα της Τουρκίας εκδηλώνεται με απροκάλυπτο τρόπο, ιδιαίτερα κλιμακούμενη. Η αφορμή της πρώτης απονομής ασύλου στον έναν Τούρκο στρατιωτικό, εκ των οκτώ οι οποίοι προσέφυγαν στην Ελλάδα, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του παρελθόντος Ιουλίου, οδήγησε την απρόβλεπτη και παρορμητική Τουρκική ηγεσία, σε ενέργειες οριακά ακραίες.

Δεν είναι μόνο οι δηλώσεις των Αξιωματούχων της Αγκύρας και το επεισόδιο στην Καλόλιμνο, αλλά και η όλη αίσθηση την οποία αφήνει η φρασεολογία τους σε σχέση με την Ελλάδα. Και μπορεί ο κ. Ερντογάν να προέβη -κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα-, σε ρητή δήλωση περί μη εδαφικών διεκδικήσεων, η πολιτική τάξη, όμως, της γείτονος δεν φαίνεται να συμμερίζεται αυτή την άποψη.

Από την άλλη πλευρά, η Ελληνική κυβέρνηση εμφανίζεται να ακολουθεί έναντι των αιτιάσεων της Αγκύρας παρόμοια παρελκυστική τακτική, όμοια με αυτή την οποία εφαρμόζει στο εσωτερικό. Πρέπει κάποιος να πληροφορήσει την Αθήνα ότι ο κ. Ερντογάν δεν είναι ο μέσος Έλληνας ψηφοφόρος, ο οποίος «καταπίνει» τις επικοινωνιακές τρίπλες του ΣΥΡΙΖΑ και των Κων. Τσίπρα και Καμένου. Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε σαφώς και απεριφράστως ότι, ο Έλληνας Πρωθυπουργός του υπεσχέθη ότι η παράδοση των Τούρκων στρατιωτικών ήταν υπόθεση 15 ημερών. Αυτή η δήλωση δεν διεψεύσθη από κανέναν Έλληνα αρμόδιο. Ούτε το, κατά τα άλλα, λαλίστατο Μαξίμου έκανε την παραμικρή αναφορά.

Ευλόγως, επομένως, εγείρεται πληθώρα ερωτηματικών. Κατ’ αρχάς, ο κ. Τσίπρας είναι Πρωθυπουργός μιάς χώρας της οποίας δεν αντιλαμβάνεται το Πολίτευμα, το οποίο με σαφήνεια προβλέπει την διάκριση των εξουσιών; Ή μήπως, είχε στον νου του ότι θα είχε επιτύχει την μετατροπή της Ελληνικής Δημοκρατίας σε Λαϊκή Δημοκρατία Σοβιετικού τύπου, οπότε η Δικαιοσύνη θα ήταν μία διοικητική υπηρεσία-εργαλείο της εξουσίας; Ενδεχομένως να επιδεικνύει εργατικότητα και ζήλο στην άσκηση των καθηκόντων του, αλλά, αυτό δεν σημαίνει την υποκατάσταση των υπηρεσιών απονομής ασύλου από το Πρωθυπουργικό γραφείο ή συμβούλους στρατηγικής του κ.λπ.

Εκτός τούτου, τίθεται και ζήτημα αρχών. Η πρώτη φορά αριστερά κυβέρνηση, θα παραδώσει διωκόμενους πρόσφυγες, ανεξαρτήτως ενοχής τους ή μη, σε ένα αυταρχικό καθεστώς, όπως αυτό της σημερινής Τουρκίας; Και εν τέλει, ποιος είναι ικανός να κρίνει αν οι συγκεκριμένοι στρατιωτικοί ήσαν αναμεμειγμένοι ενεργά στην απόπειρα πραξικοπήματος;

Και εν πάση περιπτώσει, υφίσταται η απόφαση του Αρείου Πάγου, δια της οποίας καθίσταται σαφές κατ’ απόλυτο τρόπο ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να εκδόσει τους εν λόγω προσφεύγοντες στην Τουρκία. Στο σημείο αυτό, ας συγκρατηθεί ότι ο πρόσφυγας, ο οποίος αιτείται ασύλου, τίθεται αυτομάτως υπό την προστασία της Διεθνούς Κοινότητας.

Προς τι λοιπόν η άστοχη ενέργεια της Κυβέρνησης να προσφύγει κατά της αποφάσεως απονομής ασύλου στον συγκεκριμένο στρατιωτικό; Είτε θέλει κατ’ αυτόν τον τρόπο να δώσει το στίγμα της κυβερνητικής βουλήσεως με αποδέκτες τις αρμόδιες επιτροπές που θα εξετάσουν τα αιτήματα και των υπολοίπων, είτε προσπαθεί με Βαλκάνια κουτοπονηριά να ρίξει στάχτη στα μάτια της Τουρκικής ηγεσίας. Είπαμε, όμως. Ο Τούρκος Πρόεδρος δεν είναι ο μέσος Έλληνας ψηφοφόρος. Αυτό που προκαλεί η Κυβέρνηση με αυτή την ανόητη και παντελώς άστοχη ενέργεια, είναι να δημιουργήσει δυνατότητες εκθέσεως της χώρας στο διεθνές και ιδιαίτερα στο Ευρωπαϊκό πεδίο και βέβαια, να προκαλέσει τριγμούς στο εσωτερικό της μέτωπο. Αλλά, ίσως, τελικά το ζητούμενο να είναι μία ακόμη ευκαιρία να περιβληθεί ο κυβερνητικός εταίρος του κ. Τσίπρα με μία ακόμη στολή. Ελπίζω, όχι εκείνη, την επίσημη της Προεδρικής Φρουράς.

Ένα ακόμη κρίσιμο ζήτημα των ημερών είναι και το θέμα του Μακεδονικού. Η σημερινή ηγεσία των Σκοπίων εμφανίζεται μετριοπαθής και σε καμία περίπτωση δεν συγκρίνεται με την εθνικιστική καρικατούρα που ηγείτο προηγουμένως στην χώρα, αυτή. Το προσεχές θέρος, πρόκειται να πραγματοποιηθεί η τακτική σύνοδος της ΒορειοΑτλαντικής Συμμαχίας, στην οποία οι δυτικές δυνάμεις επιθυμούν την ένταξή της ΠΓΔΜ και στο Βουκουρέστι είχε καταστεί σαφές από πλευράς τους ότι ήταν η τελευταία περίπτωση, κατά την οποία επέδειξαν ανοχή. Τούτο σημαίνει ότι ο χρόνος πιέζει. Και πιέζει όχι μόνον διότι πρέπει να συμφωνήσουν οι ηγεσίες των δύο χωρών μέχρι την ΝΑΤΟϊκή σύνοδο, αλλά και γιατί απαιτείται χρόνος για την απορρόφηση των εσωτερικών κραδασμών, οι οποίοι θα προκληθούν στην κοινή τους γνώμη, καθ’ όσον, είναι προδήλως κατανοητό ότι θα υπάρξουν εκατέρωθεν υποχωρήσεις, προκειμένου να επέλθει ο συμβιβασμός.

Όμως, πρέπει να συνυπολογίζεται ότι το όνομα είναι μεν βασικό ζήτημα, αλλά, έχει και παράγωγα ζητήματα που προκαλούν, εν δυνάμει, τριβές. Επί παραδείγματι, ποιο θα είναι το όνομα της γλώσσας; Τι brand name θα έχουν τα προϊόντα τα οποία θα εξάγονται; Αυτά τα ζητήματα απαιτούν χρόνο ώστε να βρεθούν οι κατάληλες επιλογές επιλύσεώς τους. Δεν γίνονται πρόχειρα, στο πόδι, κάτι που ούτως ή άλλως συνηθίζεται στην παρ’ υμίν επικράτεια.

Γεγονός αδιαμφισβήτητο είναι ότι το θέμα πρέπει να κλείσει.

Και το υπόδειγμα του Κυπριακού –στο οποίο κάθε προηγούμενη λύση ήταν και καλύτερη από την επόμενη-, επιτείνει την αναγκαιότητα αυτή. Δεν είναι δυνατόν η Ελλάδα, η οποία παρά τα προβλήματά της και τις αστοχίες των κυβερνητικών επιλογών, παραμένει ακόμη η ισχυρότερη χώρα της Βαλκανικής, να συμπεριφέρεται σαν γριά γεροντοκόρη και να θεωρεί ότι κινδυνεύει η πολιτιστική και ιστορική της αξία από ένα υπόδειγμα κρατιδίου, όπως αυτό της ΠΓΔΜ.

Ο μικρός –από κάθε οπτική- κυβερνητικός εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να επιδεικνύει την αθλιότητα και ανοησία του, πλην όμως, οι υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις της χώρας οφείλουν να συμπεριφερθούν ως τέτοιες. Και υπεράνω όλων, πρέπει πάντοτε να συγκρατείται ότι οι πρωτοβουλίες ανήκουν στην Κυβέρνηση και όχι στην αντιπολίτευση. Ήλθε το πλήρωμα του χρόνου να ακούσουμε και την υπεύθυνη κυβερνητική θέση και η παρέα του Μαξίμου να σταματήσει να πετά την μπάλα στην κερκίδα. Ας συνειδητοποιήσει ότι δεν διαχειρίζεται κατάληψη σχολείου, αλλά, έχει την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας.

Κατά τα λοιπά, θερμές ευχές για μία πραγματικά όμορφη χρονιά σε όλους.

Οι Κούρδοι έκαψαν το τελευταίο τους χαρτί στο δημοψήφισμα;, 21/12/17

Οι Κούρδοι έκαψαν το χαρτί τους στο δημοψήφισμα; Ιρανοί πράκτορες και Ρωσικές, Τουρκικές παρεμβάσεις προσθέτουν νέα τμήματα στο σύνθετο παζλ των εξελίξεων της Μέσης Ανατολής.

Η ανακατάληψη της Ράκκα και η ήττα του αυτοαποκαλούμενου «Χαλιφάτου» δημιoύργησαν ένα προσωρινό κενό στην πυκνή ομίχλη, η οποία πλέον της δεκαετίας καλύπτει τον Μεσανατολικό Ορίζοντα.

Όμως, η συνεχιζομένη κρίση στην Συρία, οι εσωτερικές εξελίξεις στο Ιράκ με αιχμή το Κουρδικό και η αναζωπύρωση των συγκρούσεων στην Παλαιστίνη, εξ αφορμής της πρόσφατης απόφασης του Αμερικανικού Προέδρου σχετικά με την Ιερουσαλήμ, δεν επιτρέπουν περιθώρια αισιόδοξων προβλέψεων στο άμεσο μέλλον.

Ακόμη, ο νέο-Οθωμανικός μεγαλοϊεδατισμός του Προέδρου Erdogan, και οι βλέψεις του στην ευαίσθητη και ασταθή, αυτή, περιοχή σε συνδυασμό με τους ανταγωνιστικούς σχεδιασμούς της Τεχεράνης για την περιφερειακή πρωτοκαθεδρία, ενισχύουν τις δυσοίωνες προοπτικές για την συνέχεια και προκαλούν εκνευρισμό και ανησυχία στον Δυτικό κόσμο, ο οποίος με την παρουσία του D. Trump στον Λευκό Οίκο, δεν έχει την αίσθηση ασφαλείας και ισχύος άλλων, προηγουμένων περιόδων.

Η ανησυχία της Δύσεως, επιτείνεται από δύο επιπλέον παραμέτρους: αφ’ ενός, με την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ενώσεως να συγκροτήσει ενιαία εξωτερική πολιτική και με την οικονομική κρίση να μεγεθύνει τις αδυναμίες της, εις τρόπον ώστε να λειτουργήσει συνεκτικά ως γεωστρατηγικός παίκτης και αφ’ ετέρου, η προσωρινή –ας ελπίσουμε-, ακινητοποίηση των ΗΠΑ λόγω του ελλείμματος διεθνούς κύρους και αξιοπιστίας της νέας Αμερικανικής Προεδρίας. Μιας Προεδρίας, η οποία διαδέχεται την «λαμπερή» και άκρως επικοινωνιακή, πλην όμως, ελλειμματική σε θάρρος και τόλμη για την ανάληψη ευθυνών και δράσεως, Προεδρία Barak Obama.

Στην ατολμία του προηγουμένου Αμερικανού Προέδρου, οφείλεται και η επιδείνωση της καταστάσεως στο Ιράκ με την πρόωρη αποχώρηση των Αμερικανικών δυνάμεων –ενωρίτερα και από τις προβλεπόμενες ημερομηνίες της συμφωνίας ΗΠΑ-Ιράκ (SOFA)-, όταν από το καλοκαίρι του 2007 η χώρα είχε ξεκινήσει -αργά μεν, σταθερά δε-, να στρέφει προς ειρήνευση και την απομάκρυνσή της από την εσωτερική ασυναρτησία, συνέπεια της βιαίας πτώσως του καθεστώτος Sadam Hussein και της απουσίας πολιτικής για την επόμενη ημέρα προετοιμασίας.

Ακόμη, η υπαναχώρησή του, παρά τις πρώτες προειδοποιήσεις προς το καθεστώς Assad στην Συρία, περί αναλήψεως, λυσιτελούς δράσεως της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας προεκάλεσε κενό, του οποίου συνέπεια είναι η διαιώνιση της κρίσης στην Συρία, και επέτρεψε να δημιουργηθούν συνθήκες για την ισχυροποίηση της συμμορίας των ψυχοπαθών του ISIS.

Είναι η αμφιθυμία, αυτή, η οποία επέτρεψε την ανάληψη πρωτοβουλιών από την Μόσχα και για πρώτη φορά Ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έδρασαν ανενόχλητες στην περιοχή, κάτι που ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχε συμβεί, ούτε καν επί εποχής της τότε κραταιάς Σοβιετικής Ενώσεως.

Σήμερα, η Δύση εμφανίζεται στην Μεσανατολική σκηνή ως κομπάρσος, αφήνοντας ρόλο πρωταγωνιστού στην ετερογενή συμμαχία της απολυταρχικής Αγκύρας και της θεοκρατικής Τεχεράνης, υπό ενορχήστρωση και διεύθυνση της μπαγκέτας του Δεσποτικού Κρεμλίνου. Στα δυσμενή για τις Δυτικές δυνάμεις δεδομένα, προστίθεται και η πρόσφατη εξέλιξη επί του Κουρδικού στο Βόρειο Ιράκ.

Η σχεδόν μανιακή και κατά κοινή ομολογία, επιβλαβής εμμονή του Προέδρου Massud Barzani σχετικά με την διενέργεια δημοψηφίσματος στις περιοχές ευθύνης της KRG (Kurdistan Regional Government) και στο Κιρκούκ, προεκάλεσε την άμεση αντίδραση της Βαγδάτης, η οποία με διασφαλισμένη την Ιρανική και Τουρκική στήριξη -εφ’ όσον και για τις δύο αυτές χώρες η δημιουργία ενός Κουρδικού κράτους συνιστά εφιαλτικό σενάριο-, κινήθηκε άμεσα και η προέλαση των Ιρακινών ενόπλων δυνάμεων υποχρέωσε τους Κούρδους Peshmerga να εγκαταλείψουν προνομιακές θέσεις, τις οποίες είχαν λάβει προ της κρίσεως, στην διεκδικούμενη από την Αραβική και Κουρδική πλευρά, επαρχία του Κιρκούκ. Ευτυχώς, τόσο το Arbyl όσο και η Κυβέρνηση Abadi της Βαγδάτης, επέδειξαν σωφροσύνη, έστω και την τελευταία στιγμή και απεφεύχθη ένοπλη αντιπαράθεση Κουρδικών και Ιρακινών δυνάμεων.

Το πρόβλημα για την Κουρδική πλευρά, αναφύεται στο σημείο όπου οι Κούρδοι, με την βεβιασμένη, άστοχη και άκομψη, αυτή ενέργεια του Προέδρου Barzani, απώλεσαν μέρος του κύρους και της αξιοπιστίας που είχαν κεφαλαιοποιήσει κατά την τελευταία περίοδο. Έχει γραφεί -και αποτελεί σκέψη την οποία και ο γράφων υποστηρίζει ενθέρμως-, ότι κρίσιμη παράμετρο ισορροπίας και επιλύσεως πληθώρας αδιεξόδων στην πορεία των πραγμάτων στην Μέση Ανατολή, συνιστά η δημιουργία Κουρδικού κράτους, στο οποίο θα συμπεριλαμβάνονται περιοχές στις οποίες ζουν Κουρδικοί πληθυσμοί του Ιράκ, της Συρίας, του Ιράν και σε δεύτερο χρόνο -όταν οι συνθήκες ωριμάσουν και καταστεί εφικτό- και της Τουρκίας, με θαλάσσια πρόσβαση, μέσω των Συριακών εδαφών.

Το ζήτημα είναι ότι, η υπόθεση συγκροτήσεως Κουρδικού κράτους, έχει ως αιχμή την πορεία του Αυτονόμου Ιρακινού Κουρδιστάν, μιας και αυτό είναι η μόνη υπαρκτή και κατοχυρωμένη Κουρδική οντότητα. Το γεγονός το οποίο δημιουργεί αβεβαιότητες, καθώς το «παιχνίδι» στην περιοχή είναι σύνθετο και πολύπλοκο, με ανάμειξη γειτονικών χωρών, των οποίων τα συμφέροντα αναπόφευκτα θα συγκρουσθούν, έστω και αν η τρέχουσα πραγματικότητα συνηγορεί και υποχρεώνει σε συγκλίσεις.

Πέραν αυτού, ανασχετικός παράγοντας είναι και η εν γένει κατάσταση στο Ιράκ. Στο Ιράκ, το οποίο συνεχίζει να βρίσκεται σε περιδίνηση δογματικών θρησκευτικών αντιπαραθέσεων μεταξύ Σουνιτών και Σιϊτών, ενώ και το Σιϊτικό μπλοκ εμφανίζεται διχασμένο –επί παραδείγματι, το μεγαλύτερο και κυβερνών κόμμα Dawa, από το οποίο προέρχεται και ο σημερινός Πρωθυπουργός Abadi και ο προηγούμενος Nuri Al-Maliki, έχει χωρισθεί σε δύο στρατόπεδα. Εκείνο, στο οποίο ηγείται ο κ.Abadi (Dawa al-Islam) και ένα άλλο (Dawa), ακραιφνώς φιλοΙρανικό, στο οποίο, ηγείται ο κ. Maliki. Το θεοκρατικό Ιράν αξιοποιεί στο έπακρο το ομόδοξο, πλειψηφικό, Σιϊτικό στοιχείο του Ιράκ και έχει από καιρό, πραγματοποιήσει βαθεία διείσδυση στην ιρακινή πολιτική σκηνή.

Παρ’ όλα αυτά, οι δύο πλευρές Arbyl και Βαγδάτη, συμφώνησαν, αρχικώς, να επανέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι συνομιλίες, οι οποίες θα περιλαμβάνουν και το θέμα των συνόρων της Κουρδικής οντότητας, θα ξεκινήσουν με το Παρίσι να αναλαμβάνει, ως κοινά αποδεκτή επιλογή, τον ρόλο εγγυητή και διαμεσολαβητή. Σήμερα, στην διαμεσολαβητική Ευρωπαϊκή ομάδα προστέθησαν προσετέθησαν και Βρετανοί και Γερμανοί. Οι όροι της Βαγδάτης για πλήρη έλεγχο των τελωνείων και των αεροδρομίων και της εισπράξεως των εσόδων από αυτές τις πηγές εκ μέρους της κεντρικής Ιρακινής κυβερνήσεως, έγιναν αποδεκτοί από την Κουρδική Κυβέρνηση, μετά και από πιέσεις οι οποίες ασκήθηκαν από τα στελέχη του PUK, του κόμματος του αειμνήστου Προέδρου του Ιράκ Jalal Talabani.

Παρά ταύτα, η κυβέρνηση Abadi δεν εμφανίζεται συνεπής και εκβιάζει για περεταίρω παραχωρήσεις από την KRG. Η μη καταβολή των μισθών στους κρατικούς υπαλλήλους, οι οποίοι υπηρετούν στο Αυτόνομο Κουρδιστάν του Βορείου Ιράκ, είχε ως συνέπεια την έκρηξη διαδηλώσεων σε Σουλειμανίγια και Ερμπίλ κατά το διήμερο 15ης και 16ης τρέχοντος μηνός.

Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι τα στελέχη και οι κυβερνητικοί παράγοντες, οι οποίοι πρόσκεινται το PUK, τήρησαν υπεύθυνη και σοβαρή στάση σε όλη την διάρκεια της κρίσεως. Αντέδρασαν στην εμμονή του κ. Barzani να εκβιάσει με το δημοψήφισμα, παρά και τις αποτρεπτικές παραινέσεις ξένων παραγόντων με άκρως βαρύνοντα λόγο στην περιοχή, ενώ, χάριν αυτών και της ψυχραιμίας που αντιμετώπισαν την προέλαση του Ιρακινού στρατού απεφεύχθη μεγαλύτερης έκτασης διακοινοτική σύρραξη και απετράπη η ένοπλη αντιπαράθεση Ιρακινών δυνάμεων και Κούρδων Peshmerga. Να σημειωθεί στο σημείο αυτό, ότι και ο Πρωθυπουργός του Ιρακινού Κουρδιστάν, κ. Nesirwan Barzani, ανιψιός του Προέδρου, αντιτάχθηκε στους χειρισμούς του.

Τόσο η Βαγδάτη, όσο και το Arbyl βρίσκονται προ εκλογών, οι οποίες μέλλει να διεξαχθούν τον προσεχή Μάϊο. Η κυβέρνηση Abadi έχει κηρύξει ανηλεή πόλεμο κατά της διαφθοράς με συνέπεια την όξυνση των αντιπαραθέσεων μεταξύ των πολιτικών σχηματισμών –ας συγκρετείται ότι, τα κοινοβουλευτικά ήθη του Ιράκ είναι σε νηπιακό στάδιο, ενώ οι πολιτικές αντιπαραθέσεις, δεν υπακούουν στους καθ’ ημάς κανόνες και δεν συγκρίνονται με τις οικίες για τις Δυτικές δημοκρατίες, ανάλογες αντιπαραθέσεις, ακόμη και όταν αυτές βρίσκονται στην πλέον ακραία όξυνσή τους.

Ατυχώς, απ’ ότι διαφαίνεται θα χρησιμοποιήσει το θέμα του Κουρδικού, προκειμένου να συγκρατήσει δυνάμεις στην επικείμενη εκλογική μάχη, δεδομένου ότι το κόμμα του Dawa, όπως προανεφέρθη, έχει διασπασθεί και ο πρώην Πρωθυπουργός Maliki διεκδικεί την Πρωθυπουργία ηγούμενος του ενός σχήματος, το οποίο προέκυψε από την διάσπαση αυτή.

Στον Κουρδικό τομέα, το PUK πρόκειται να πραγματοποιήσει τον προσεχή Ιανουάριο το τακτικό του συνέδριο, αφού λήγει η περίοδος πένθους για την απώλεια του αειμνήστου Jalal Talabani. Επικρατέστερος υποψήφιος για την ηγεσία του κόμματος εμφανίζεται ο προερχόμενος από τις τάξεις του στρατεύματος, κύριος Pafle Talabani –το όνομα αυτό καθώς και του Αναπληρωτού Πρωθυπουργού κ. Qubat Talabani, ας συγκρατηθούν-, ο οποίος ενίσχυσε, σημαντικά, την δημοφιλία του μετά και την συμμετοχή του στην συμφωνία του Κιρκούκ, η οποία κρίνεται από Κούρδους παράγοντες ως επιτυχής καθ’ όσον ήδη οι Κουρδικές δυνάμεις ασφαλείας επιστρέφουν στις προ της κρίσεως θέσεις τους.

Έγκυρες πηγές αναφέρουν ότι, το PUK πρόκειται να αναλάβει πρωτοβουλία προτάσεως αλλαγής του Πολιτειακού status του Αυτόνομου Ιρακινού Κουρδιστάν με κατάρτιση Συντάγματος –το ισχύον είναι προσωρινό και αποσπασματική αντιγραφή του Ιρακινού- , στο οποίο θα υπάρχει πρόταση μεταβολής του πολιτεύματος από Προεδρική σε Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.

Οι συνέπειες της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος είχαν ως παράγωγο την παραίτησή του Προέδρου Barzani από το Προεδρικό αξίωμα. Η απομάκρυνσή του από την εξουσία, μέλει να δειχθεί κατά πόσο αυτή είναι τυπική και θα συνεχίσει να παρεμβαίνει καθοριστικά στην διαμόρφωση της πολιτικής γραμμής της Κουρδικής πλευράς ή οι Κούρδοι του Βορείου Ιράκ θα εισέλθουν σε τροχιά ανανέωσης της ηγεσίας, καθ’ ην στιγμή οι δύο ιστορικοί ηγέτες τους –Jalal Talabani και Massud Barzani-, εκλείπουν από το προσκήνιο.

Ενδεχομένως αυτό να προσφέρει την δυνατότητα προσέγγισης με τους Κούρδους του DYD στην Συρία, με τους οποίους οι κ.κ. Ταλαμπανί και Μεσούντ Μπαρζανί κρατούσαν αποστάσεις, ένεκα της αριστερής πολιτικής τοποθετήσεώς τους και της ιδεολογικής συγγένειάς τους, με τους ομοεθνείς τους PKK στην Τουρκία. Ειδικώτερα, τώρα, στιγμή κατά την οποία, οι Κούρδοι στην Συρία μετά και την επιτυχία τους έναντι των δυνάμεων του ISIS, έχουν σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων σχηματισμών της Συριακής Αντιπολιτεύσεως, οι οποίοι συγκρούονται με τις δυνάμεις του καθεστώτος Assad.

Ας επισημανθεί, στο σημείο αυτό ότι, διεθνείς παράγοντες κάνουν λόγο και εμφανίζονται θετικώς διακείμενοι στην προοπτική δημιουργίας Κουρδικής οντότητας στην Συρία και υπάρχει η αίσθηση ότι και ο Πρόεδρος Assad αποδέχεται την εκδοχή δημιουργίας Ομοσπόνδου Συριακού Κράτους με συνιστώσες κοινότητες την Αραβική και την Κουρδική. Προφανώς, μία τέτοια εξέλιξη θα δώσει άλλου είδους διάσταση στο Κουρδικό όραμα για την δημιουργία Κουρδικού κράτους.

Ενδιαφέρον είναι ότι, οι συνήθως «αγενώς» συμπεριφερόμενοι γείτονες –Τουρκία και Ιράν-, προσπάθησαν αρχικώς, να μείνουν εκτός του κάδρου των εσωτερικών εξελίξεων στο Ιράκ. Όμως, οι φόβοι για ενδεχόμενη συγκρότηση Κουρδικής οντότητος εντός των Συριακών εδαφών και που εν δυνάμει θα συνιστούσε ενιαία Κουρδική περιοχή με το Αυτόνομο Ιρακινό Κουρδιστάν, γειτνιάζουσας πλέον με τις περιοχές στον Ιρανικό Βορρά, όπου υπάρχει συγκέντρωση μεγάλου Κουρδικού πληθυσμού, υπερίσχυσαν της ψυχραιμίας και το πρώτο βήμα έγινε από την Τεχεράνη στο παρασκήνιο. Μόλις χθες, μετά από την σύλληψη Ιρανών πρακτόρων της Eitlaat η Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση του Β. Ιράκ, κήρυξε στρατιωτικό νόμο στις υπό τον έλεγχό της περιοχές. Σύμφωνα με πηγές του Ερμπίλ, οι Ιρανοί εκμεταλευόμενοι τις αστοχίες της διοίκησης Barzani και ερεθίζοντας τις ευαισθησίες της Αραβικής πλευράς στο Ιράκ, μεθοδεύουν διαμελισμό της Κουρδικής περιοχής στον Βορρά της χώρας.

Προς το παρόν, Βρετανοί, Γάλλοι και Γερμανοί διαμεσολαβητές, προσπαθούν να επαναφέρουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων Βαγδάτη και Ερμπίλ και να πείσουν την Ιρακινή κεντρική κυβέρνηση να προσέλθει στις διαπραγματεύσεις καθ’ όσον η Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση έχει αποδεχθεί την απαίτησή του Πρωθυπουργού Abadi για τον έλεγχο και είσπραξη των εσόδων από τα αεροδρόμια και τους τελωνειακούς σταθμούς στο Βόρειο Ιράκ.