Πέμπτη 3 Αυγούστου 2023

Οι πρώτες στιγμές του Πρώτου Πολέμου του Κόλπου - NFN, 3 Αυγούστου 2023


Το ημερολόγιο έδειχνε 2 Αυγούστου 1990. Τεθωρακισμένα και μονάδες των ενόπλων δυνάμεων του Iraq, εισβάλουν στο έδαφος του Kuwait το οποίο για επτά, περίπου μήνες θα τελούσε υπό την κατοχή τους. Ήταν η ημέρα που σηματοδότησε την έναρξη των ταραγμένων σκοτεινών ημερών που η Αραβική, αυτή, χώρα θα ζούσε για πάνω από δύο δεκαετίες.

Ως αιτία για την Ιρακινή εισβολή θεωρείται από τους περισσότερους αναλυτές η αδυναμία του Ιράκ να ανταποκριθεί στο χρέος των 14δις δολαρίων, το οποίο είχε λάβει κατά την διάρκεια του πολέμου με το Ιράν.

Το Κουβέϊτ, έλαβε απόφαση αύξησης κατά 40% της παραγωγής πετρελαίου, ποσότητα κατά πολύ μεγαλύτερη της προκαθορισμένης, υποχρεωτικής από τον ΟΠΕΚ, με συνέπεια η τιμή του πετρελαίου να παραμένει χαμηλή. Αυτό θεωρήθηκε ως επίθεση στην Ιρακινή οικονομία, η οποία είχε πληγεί σοβαρά από τον υπερδεκαετή πόλεμο με το Ιράν και ελήφθη η απόφαση εισβολής. Ως πρόσχημα παρουσιάστηκε από την Βαγδάτη η άντληση από την πλευρά του Κουβέϊτ, κοιτασμάτων υπό κλίση τα οποία βρίσκονταν στην μεθόριο των δύο χωρών, αλλά εντός των Ιρακινών εδαφών, με συνέπεια να κλέβουν το δικό του πετρέλαιο.

Η κατάληψη του μικρού Εμιράτου διήρκεσε δύο ημέρες και αρχικά η Βαγδάτη τοποθέτησε μία κυβέρνηση ανδρεικέλων που έμεινε ως «Δημοκρατία του Κουβέϊτ», ενώ αργότερα προέβη στην προσάρτηση αρχικά του Βορείου τμήματος της χώρας (περιοχή «Saddamiyat al-Mitla»), ενώ, αργότερα προσάρτησε ολόκληρη τη χώρα.

Η αντίδραση της Δύσης ήταν άμεση. Οι ΗΠΑ, υπό την ηγεσία του Προέδρου Τζώρτζ Μπούς ανέλαβαν πρωτοβουλία και με την συμπαράσταση της Πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Μάργκαρετ Θάτσερ, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών κινητοποίησαν ικανό αριθμό στρατιωτικών δυνάμεων –αρχικά με την συμμετοχή της Αιγύπτου, Σαουδικής Αραβίας- οι οποίες ενίσχυσαν τις σταθμευμένες στην Σαουδική Αραβία ένοπλες μονάδες του ΝΑΤΟ. Το κόστος των 65 δις κατέβαλε κατά το ήμισυ η Σαουδική Αραβία και η εξόριστη Κυβέρνηση του Κουβέϊτ. Σε σύντομο διάστημα ο Συνασπισμός (coalition) από 35 χώρες, ενισχύθηκε με την συνδρομή σε έμψυχο δυναμικό και εξοπλισμό και από τις υπόλοιπες χώρες που συμμετείχαν, δημιουργώντας έτσι, την μεγαλύτερη Συμμαχία από τον Β΄ ΠΠ.

Στο διπλωματικό πεδίο, η καταδίκη της εισβολής από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Η.Ε. ήταν άμεση. Την καταδικαστική για το Ιράκ, απόφαση 660 του Συμβουλίου, ακολούθησε το ψήφισμα 661 με το οποίο επιβλήθηκαν οικονομικές κυρώσεις.

Ταυτόχρονα, έγινε η κινητοποίηση των στρατιωτικών δυνάμεων του Συνασπισμού. Το ΣΑΗΕ, εξέδωσε το ψήφισμα 678 (Νοέμβριος 1990) με το οποίο το Ιράκ καλείτο να εφαρμόσει την απόφαση 660 και να αποσυρθεί άμεσα από το Κουβέϊτ, ορίζοντας προθεσμία με καταληκτική ημερομηνία εφαρμογής την 15η Ιανουαρίου 1991 και δίνοντας το δικαίωμα στις Συμμαχικές δυνάμεις να χρησιμοποιήσουν βία για την εφαρμογή της απόφασης.

Την 12η Ιανουαρίου Το Κογκρέσο εξουσιοδοτεί τον Πρόεδρο Μπους να κινητοποιήσει τον στρατό των ΗΠΑ σε προκειμένη εμπλοκή

Την 17η Ιανουαρίου 1991, οι δυνάμεις του Συνασπισμού διενήργησαν για πέντε εβδομάδες σφοδρούς βομβαρδισμούς, από αέρα και θάλασσα, εναντίον των Ιρακινών δυνάμεων. Ο Πρώτος Πόλεμος του Κόλπου ήταν γεγονός. Η «Καταιγίδα της Ερήμου», για τις δυνάμεις του Συνασπισμού ή η «μητέρα όλων των μαχών» για τον Σαντάμ Χουσεΐν είχε αρχίσει.

Οι Συμμαχικές στρατιωτικές δυνάμεις, αποτελούντο από 1.000.000 στρατιώτες, 1.820 αεροσκάφη, 3.318 άρματα μάχης, 8 αεροπλανοφόρα και μεγάλο αριθμό πολεμικών πλοίων και επικεφαλής τον Αμερικάνο Στρατηγό Νόρμαν Σβαρτζκοπφ.

Στους αντίποδες ο Ιρακινός στρατός διέθετε 260.000 μάχιμους άνδρες και 800.000 εφέδρους, 649 αεροσκάφη και 5.000 άρματα μάχης. Το μεγαλύτερο, όμως, πλεονέκτημα των Συμμάχων ήταν η ποιοτική υπεροχή των δυνάμεων και του εξοπλισμού, ενώ, ο Ιρακινός στρατός είχε, ταλαιπωρηθεί από την σφοδρή, 10ετή, ένοπλη σύγκρουση με το Ιράν.

Οι βομβαρδισμοί είχαν από την πρώτη κιόλα εβδομάδα διαλύσει τα συστήματα αεράμυνας του Ιράκ και σημαντικές μονάδες των χερσαίων δυνάμεών του, ενώ οι πύραυλοι Scud τους οποίους το Ιράκ εκτόξευσε προς το Ισραήλ, με σκοπιμότητα να εμπλακεί στην σύγκρουση και να υποχρεωθούν οι Αραβικές χώρες του Συνασπισμού να αποχωρήσουν, δημιουργώντας έτσι ρήγμα στην Συμμαχία, δεν έφεραν αποτέλεσμα καθώς, το Ισραήλ δεν απάντησε. Η μόνη επιτυχημένη εκτόξευση είναι αυτή προς την Σαουδική Αραβία, όπου βαλλιστικός πύραυλος του Ιράκ έπληξε Αμερικανική βάση προκαλώντας τον θάνατο 30 Αμερικανών στρατιωτικών.

Τους βομβαρδισμούς ακολούθησαν οι χερσαίες επιχειρήσεις ανακατάληψης και απελευθέρωσης του Κουβέϊτ. Η επιχείρηση είχε διάρκεια μόλις 100 ωρών από την 24η μέχρι την 27η Φεβρουαρίου 1991. Στο διάστημα αυτό, οι Συμμαχικές Δυνάμεις έφθασαν 240 χιλιόμετρα από την Βαγδάτη. Τότε ο Πρόεδρος Μπους διέταξε κατάπαυση του πυρός και σήμανε την λήξη του πολέμου. Ενός πολέμου που στις μεν Συμμαχικές δυνάμεις κόστισε 358 νεκρούς, 776 τραυματίες και 41 αιχμαλώτους,  ενώ, οι απώλειες των Ιρακινών ήταν κατά πολύ μεγαλύτερες. Το Ιράκ μετά τον πόλεμο μετρούσε 25.000 νεκρούς στρατιωτικούς, περίπου 100.000 αμάχους (αν και αμφισβητείται τόσο ο αριθμός όσο και η ιδιότητά τους ως «άμαχοι»), 75.000 τραυματίες και 63.000 αιχμαλώτους.

Σήμερα, μετά από έναν ακόμη πόλεμο, (τον 2ο Πόλεμο του Κόλπου) και μία επιχείρηση απελευθέρωσης του Ιράκ (Operation Iraqi Freedom), η χώρα προσπαθεί να βρει την ισορροπία της και τους κανονικούς ρυθμούς της. Αλλά, αυτά είναι θέματα που θα απασχολήσουν άλλα κείμενα στο μέλλον.

Δεν υπάρχουν σχόλια: